حذف به قرينه هوش تماشاگر

سینمای ما - محمد رسولي: خبر آمده بود كه در ايتاليا عده اي فيلم آخر عباس كيارستمي را دوست نداشتند. براي كساني كه فيلم را ديده بودند چندان تعجبي نداشت كه فيلم به زبان فارسي بسيار متكي بود و تمركز لازم داشت و در ونيز فيلم را با دو زيرنويس ايتاليايي و انگليسي نمايش داده بودند و مايي كه هميشه حسرت اين را داشتيم كه زبان، بين ما و درك كامل فيلم هاي خارجي فاصله مي اندازد حالا نوبت عيش مان بود. كيارستمي كه هميشه نمونه كامل اين جمله روبر برسون بوده كه «ما با كاستن مي آفرينيم» اين بار دست به قمار بزرگ خود زده و تمام فيلم ساخته شده خود را حذف كرده و ما را با خودمان تنها گذاشته است. داستان شورانگيز و بي نظير خسرو و شيرين نظامي را دكوپاژ كرده، بازيگر انتخاب كرده، ديالوگ نوشته، موسيقي انتخاب كرده، اجرا كرده و به ما از اين همه فقط صداي فيلم را داده و صورت تماشاگراني كه مانند ديوار آن غار معروف افلاطون بازنمودي از واقعيت فيلم به ما مي دهند و همه فيلم دوباره در ذهن ما ساخته مي شود. اين ديگر به ما بستگي دارد كه فيلم مان چه شكلي است و تا به حال چقدر خيالباف بوده ايم و دنياي خيال را كه پاياني نيست. صداها كار دوبلورهاي بي نظيري هستند كه نوبتش شده بود كه صدايشان نه اين بار به طبع شغلشان –دوبلوري- دوبارگي بلكه دست اول و نقش اول باشند. اين بار صدايشان نه با تصوير يك فيلم كه بايد با خيالشان سينك مي شد و اين بار دوبلورها بازي مي كردند و بازيگران دوبله. بازي بازيگران كنترل شده و در اكثر مواقع بدون واكنش اجزاي صورت است تا تمركز ما را از صداها و البته چشم هاي بازيگران نگيرد.
طبق معمول بايد نوشت كه فيلم جديد كيارستمي قلمرويي جديد از دنياي سينما بروي ما مي‌گشايد و خودمان مي دانيم كه ما در مواجهه با يك تجربه جديد ابتدا چيزهايي را مي بينيم كه از قبل با آن آشنا بوده ايم و كاش فراتر برويم. ولي نكته اينجاست كه در اين نوشته كوتاه درباره فيلم كيارستمي اين كلمات «دكوپاژ» «بازيگر» «ديالوگ» «موسيقي» «دوبله» «بازي كنترل شده» چه مي كنند؟ بله عباس كيارستمي ما هنوز در جستجوست و ما مثل پيرمرد فيلم خانه دوست كجاست نشسته ايم و وقتي كيارستمي را روي تپه اي جديد مي يابيم مي گوييم: اين عباس ما نبود اينجا چه كار مي‌كنه؟

منبع خبر : سینمای ما
یكشنبه,17 شهریور 1387 - 12:31:25