كمال تبريزي: «يك تكه نان» بي اشتباه ترين فيلم من است
سينماي ما - كمال تبريزي كه دهمين ساخته‌اش «يك تكه نان» به نمايش عمومي درآمده است گفت: تمام فيلم هايي كه ساخته‌ام را دوست دارم و نمي‌توانم فرقي بين آنها بگذارم .
وي طي نشستي درباره ي فيلم "يک تکه نان" همزمان با اکران آن گفت: در مسير ساخت فيلمها از «عبور» تا «يك تكه نان» درعين حال كه معتقدم اين فيلم ها از لحاظ مضمون هيچ شباهتي به هم ندارند، اما پختگي در فيلمسازي طي اين مسير پديد آمد ، باعث شده آخرين فيلمم از نظر ساختار نسبت به بقيه فيلمها كامل‌تر باشد، بنابراين مي‌توانم بگوئيم «يك تكه نان» كامل‌ترين و بي اشتباهترين فيلم من به لحاظ اجرا و كارگرداني است.
وي درباره ي شكل‌گيري فيلمنامه «يك تكه نان» گفت: از طرف شبكه دوم سيما طرحي رابه من پيشنهاد كردند درباره افرادي كه سواد خواندن و نوشتن ندارند و حافظ قرآن هستند. قرار بر اين شد يك قصه‌اي درباره اين موضوع نوشته شود من براي نوشتن فيلم نامه با آقاي گوهري تماس گرفتم و صحبتهاي اوليه انجام شد و سرانجام فيلم وارد مرحله توليد شد.
تبريزي در پاسخ به اينكه چقدر در هنگام اجرا در فيلمنامه تغييراتي صورت گرفت، گفت:فيلم نامه طبق صحبتهايي كه من با آقاي گوهري داشتم حاوي نقطه نظرات من هم بود، اما به هرحال هر چقدر هم فيلم نامه كامل باشد در مرحله اجرا و فيلمبرداري يك تغييراتي اتفاق مي‌افتد و طبيعتا با نسخه اصلي فيلم نامه تغييرات جزئي دارد ولي درمجموع تغييرات زياد نيست.
اين كارگردان سينماي ايران در ادامه تصريح كرد : در فيلم نامه «يك تكه نان» سعي براين بود كه پديده معجزه را در عصر حاضر به تصوير درآوريم ، بنابراين موضوع حافظان قرآن مبناي حركت قرار گرفت تا به موضوع اصلي كه «معجزه» بود بپردازيم و سعي كرديم از پيچيدگي‌ها كم كنيم و به سمت سادگي آن را پيش ببريم و نشان بدهيم اين پديده از فرط ساده بودن است كه براي ذهن بشر قابل فهم نيست.
تبريزي گفت: زمانيكه طرح ساخت «يك تكه نان» پيشنهاد شد، هنوز «مارمولك» به اكران عمومي درنيامده و مشكلات براي اكران عمومي آن ايجاد نشده بود اما نگارش نهايي فيلم نامه بعد از اكران مارمولك اتفاق افتاد.
وي معتقد است: ساخت «يك تكه نان» نه تنها به نحوه نمايش «مارمولك» ربطي نداشت بلكه يك جور اگر با تيزبيني به موضوع فيلم توجه كنيم بدون اينكه بخواهم مقايسه كنم موضوع آن در ادامه نقطه نظراتي است كه در مارمولك بيان شده است اما چون در «يك تكه نان»، آن موضوعات درلايه‌هاي پيچيده‌تري در مقايسه با فيلم مارمولك مطرح شده است شايد كمتراحساس مي‌شود، بنابراين معتقدم به لحاظ مضموني فيلم «يك تكه نان» در ادامه حرف مارمولك در ابعاد و مرتبه ديگر است.
وي گفت: زمانيكه طرح اين فيلمنامه مطرح شد در بحثهاي مفصلي كه با آقاي گوهري داشتم به دو راه حل رسيديم، در ابتدا اين سئوال مطرح شد كه طرح موضوع «معجزه» در زندگي بشري در كدام بستر جواب مي‌دهد در شهر پيشرفته امروزي يا در دامن طبيعت و استفاده از يك جور بدويت و سادگي؟!
تبريزي در ادامه تصريح كرد: معتقد بودم در دل طبيعت اين موضوع را به تصوير كشيدن باعث مي‌شود نسبت به شهر ، يكسري از مخاطبين را از دست بدهيم اما به يك مفاهيمي مي‌توانستيم دست پيدا كنيم كه امكانش در تصاوير شهري نبود، بنابراين محيط روستايي را براي روايت انتخاب كرديم اما هميشه اين موضوع دغدغه من بوده است كه چطور يك چنين موضوع معنوي را در دل شهر و زندگش مترقي امروزي به تصوير بكشم.
تبريزي درباره ي استفاده از عنصر طبيعت در فيلم «يك تكه نان» معتقد است: مناظر طبيعي كه در قصه استفاده شده است در ارتباط با قصه بوده است و از منظر زيبايي نبوده است، بنابراين طبيعت در «يك تكه نان» در راستاي قصه ي فيلم، شخصيت دارد.
اين كارگردان سينماي ايران درباره انتخاب بازيگران اين فيلم كه اغلب تئاتري بودند گفت: در تئاتر با فيزيك بازيگر كمتر سروكار داريم بيشتر با گويش و مواردي از اين نوع مواجه هستيم فكر كرديم آدمهاي تئاتري بهتر مي‌توانند با نوع بازيشان مفهوم اين داستان را منتقل كنند البته بايد متذكر شوم در انتخاب بازيگران تئاتري قصد خيلي خاصي نبوده ، هرچند كه بازيگري نقش مهمي در اين كار داشت و بطور طبيعي ما نيز به سمت انتخاب بازيگران خوب پيش رفتيم.
وي گفت: اگر نگوئيم فيلم هنري، اما «يك تكه‌نان» يك فيلم خاص است كه براساس تفكر خاصي و براي مخاطبين خاصي ساخته شد.
تبريزي درباره نحوه فروش و تبليغات اين فيلم خاطرنشان کرد: من بارها گفته‌ام در مورد اكران و نحوه تبليغات به اين موضع فكر بكنيم كه فيلم براي كدام دسته از مخاطبين ساخته شده است و براساس آن تبليغ شود يعني بگونه‌اي كه مخاطبين كه براي آنها فيلم ساخته شده است از اكران آن فيلم مطلع شوند، اما متاسفانه در مجموعه سازمانهاي پخش در ايران هيچ كدام به اين موضوع فكر نمي‌كنند. تقريبا تمام پخشها بصورت كلاسيك كارشان را انجام مي‌دهند و خيلي هم نمي‌توان اعتراض كرد، مگر اينكه يك سازمان پخش مجزا تشكيل شود.
وي افزود: فيلم اگر مردمي باشد، دچار مشكلي نمي‌شويم ولي به محض اينكه يك مقدار خاص مي‌شود آن موقع است كه مشكل بوجود مي‌ايد و هيچ جور نوآوري در تبليغات آن صورت نمي‌گيرد.
وي در ادامه تاكيد مي‌كند :همه فيلمها با يك شكل و يك صورت كليشه‌اي اكران مي‌شوند و مخاطبين خود را پيدا نمي‌كنند.
كمال تبريزي كه هم اكنون مشغول فيلمبرداري پروژه تلويزيوني «شهريار» است به دليل گرفتاري خيلي درجريان و پيگيرفروش «يك تكه نان» نيست. وي مي‌گويد: يك ماه ديگر فيلمبرداري «شهريار» به پايان خواهد رسيد و درباره پروژه سينمايي هنوز كاري قطعي نشده است.
«يك تكه نان» از دوم فروردين ماه سال جديد در پنج سينما و تعدادي فرهنگسرا نمايش خود را آغاز كرده است. آخرين ساخته سينمايي تبريزي در جشنواره سال گذشته فيلم فجر توانست جايزه ويژه هيات داوران سينماي ايران و بهترين كارگرداني را دربخش مسابقه سينماي معناگرا براي اين كارگردان به همراه داشته باشد.
«يك تكه نان» كه پخش آن توسط فيلميران انجام مي‌شود، در سينماهاي فرهنگ،ايران،فلسطين،سپيده، شهر تماشا،فرهنگسراي خانواده،قانون به نمايش درآمده است.
درخلاصه داستان اين فيلم آمده است: امروز صبح جواناني جوياي كار در انتظار آغاز رقابتي هستند كه نتيجه اش بعد از طي مسافتي حدود پنجاه كيلومتر ، استخدام دو محيط بان است... . امروز صبح مريم هم مثل هر روز با پاي ناراحت خود ، لنگ لنگان راه مدرسه را در پيش گرفته است... . امروز صبح گروهبان فتاح ، به همراه يك سرباز ، براي انجام ماموريت در جاده هاي سنگلاخ ، با شكوه و شكايت ، به راه افتاده است . آنها بايد كربلايي را نيز ، كه از معتمدين شهر است ؛ با خود همراه كنند ... . امروز صبح در زير سايه درختي قديمي ، كربلايي با بقچه و عصا و تسبيح ، منتظر نشسته است . او بايد در انتهاي راهي طولاني ، ادعاي عزيزي را تاييد كند ... . ادعايي كه امروز را با همه روزهاي ديگر متفاوت مي كند... .»
اسماعيل خلج، احمدآقالو، هومن سعيدي، پيام دهكردي، رضا كيانيان و رويا نونهالي در اين فيلم به ايفاء نقش مي‌پردازند، كه رضا كيانيان با چهره‌اي متفاوت نقش سه پيرمرد را بازي مي‌كند.تهيه كننده «يك تكه نان» ناصر عنصري است.
كمال تبريزي كه با ساخت فيلم «عبور» در سال 67 وارد عرصه كارگرداني سينما شد به ترتيب «در مسلخ عشق» (1369)،«پايان كودكي» (1372)،«ليلي با من است» (1374)،«مهر مادري» (1376)،«شيدا» (1377)،«فرش باد» (1380-81)،«گاهي به آسمان نگاه كن» (1381) و «مارمولك» را در سال 82 جلوي دوربين برده است.
دوشنبه,14 فروردین 1385 - 13:11:0