بسته خبری سایت "سینمای ما" درباره پخش کمدی تازه مهران مدیری در فضای مجازی
یک هفته روی طول موج غوغای تازه مهران مدیری: مهران مدیری مامور وزارت اطلاعات است!
سینمای ما- هفته گذشته داستان اخبار و حاشیه‌های مهران مدیری و سریال «قهوه تلخ» با پخش یک فیلم جدید 50 دقیقه‌ای از او در اینترنت ابعاد تازه‌ای گرفت و همه در خارج و داخل کشور از طیف‌ها و جناح‌های فکری مختلف یکسره دارند به این اتفاق واکنش نشان می‌دهند. چند روز پیش بود که فیلمی از مهران مدیری در سایت‌هایی مثل «یوتیوب» و به دنبال آن در دیگر سایت‌ها و وبلاگ‌ها منتشر شد و بلافاصله به یکی از پربیننده‌ترین برنامه‌های دنیای مجازی بدل شد. این فیلم که نه تیتراژ ابتدایی دارد و نه پایانی، به هجو و تمسخر صریح و تند و تیز برنامه‌ها و چهره‌های شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان لوس‌انجلس و شبکه‌های اپوزیسیون ضد نظام می‌پردازد. بازیگران این قطعات طنز بجز یک نفر (شقایق دهقان) از میان بازیگران سریال «قهوه تلخ» هستند و خود مدیری هم یکی از چهره‌های اصلی این فیلم است که دو آیتم آن را به‌تنهایی بازی می‌کند. بازیگران فیلم به جای مجریان و مهمان‌های کانال‌های ماهواره‌ای نشسته‌اند و رفتار و گفتار آنها را دست می‌اندازند.
ساعتی پس از انتشار این فیلم در یوتیوب و دیگر سایت‌ها، واکنش‌ها به این فیلم آغاز شد.گمانه‌زنی‌های اولیه طیف‌های مختلفی را شامل می‌شد. طبیعتاً کسی داخل کشور از دست‌انداختن شبکه‌های ضد انقلاب ماهواره‌ای گلایه‌ای ندارد، چرا که در مقابل تبلیغات مغرضانه و غیر منصفانه این شبکه‌ها و برنامه‌ها، استفاده از زبان طنز - آن هم با استفاده از چهره‌های محبوب و مشهور تلویزیونی روز - دقیقا همان چیزی بود که کمبودش احساس می‌شد... اما تفسیرهای ثانویه متفاوت‌تر از این بود.
هر کسی از ظن خود شد ...
به گزارش روزنامه تهران امروز، گروهی این برنامه را نشانه متقنی از ارادت مدیری به آرمان‌های نظام و حس میهن‌دوستی او قلمداد کردند و گروهی دیگر آن را حرکتی حساب‌شده برای ترمیم رابطه او با تلویزیون فرض گرفتند که پس از پخش سریال «قهوه تلخ» در شبکه نمایش خانگی به سردی گراییده بود. سایت «فردا» در این‌باره نوشت: «مدیری که در برنامه خود اجرای سطح پایین این مجریان را به نمایش می‌گذارد، گویی می‌خواهد باب آشتی را با رسانه ملی باز کند و به آنها نشان دهد که همواره پشتیبان نظام جمهوری‌اسلامی و انقلاب است و با وجود هرگونه اختلاف سلیقه در نوع سریال‌های طنز بین او و مسئولان رسانه ملی، دست از حمایت از آرمان‌های انقلاب نمی‌کشد.» از سوی دیگر، رسانه‌ها و سایت‌های خارج نشین هم مدیری را از تیغ تیز حملات خود در امان نگذاشتند و انواع و اقسام اتهامات را به او وارد کردند.
در این میان، پیگیری‌ها برای یافتن اطلاعاتی درباره این برنامه بی‌نام و نشان آغاز شد. رسمی‌ترین واکنش را خشایار الوند، یکی از نویسنده‌های «قهوه تلخ»، نشان داد و به خبرگزاری‌ها گفت که مدیری قرار است نسبت به این پخش غیرقانونی فیلم واکنش نشان بدهند. به روایت الوند، این برنامه مربوط به یک مجموعه‌آیتم است که چهار سال پیش ساخته شد و قرار بود وارد شبکه نمایش خانگی شود و آیتم‌های آن شامل شوخی‌هایی با تلویزیون، برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای و این‌طور مسایل است. وی گفت: «بعد از ساخته‌شدن آیتم‌ها، آنها را به آرشیو سپردیم و دیگر پی‌گیر آنها نشدیم، حتی سراغ مجوز پخش آنها هم نرفتیم که باعث دلخوری‌هایی نشود. اینکه این ویدئو پس از این همه مدت چرا و از چه طریقی منتشر شده، برای خودمان هم نامعلوم است.»
خبرنگار «اقتصاد و زندگی» براساس حرف‌های خصوصی مطلعان ماجرا، به این اخبار تازه دست پیدا کرد که این برنامه در فاصله بین تولید سریال «مرد هزار چهره» و «مرد دوهزار چهره» ساخته شد. مدیری و تهیه‌کنندگانش که تصمیم داشتند فعالیت‌شان را با تلویزیون کم کنند، از زمان تولید سریال «گنج مظفر» پخش در شبکه نمایش خانگی را در برنامه‌شان گنجانده بودند. این سریال به دلایل مختلف در شبکه نمای خانگی توزیع نشد و برنامه‌ای هم که به نام "ماهواره" الان در دسترس همه قرار گرفته، بخشی از یک برنامه برای شبکه خانگی بوده است. بنا به شنیده‌ها این مجموعه که علاوه بر شبکه‌های ماهواره‌ای، برنامه‌های صدا و سیما را هم به طنز کشیده بود، به دلایلی هرگز به پخش نرسید و در ارشیو تهیه‌کننده‌ها ماند. از خشایار الوند و امیر مهدی ژوله به عنوان دوتا از نویسندگان این ایتم‌ها نام می‌برند که هنوز رسماً از طرف خودشان تایید نشده است. گویا چند برنامه آیتمی و سریالی دیگر هم در دستور ساخت گروه بوده که در مراحل مختلف متن و اجرا متوقف شده یا به پخش داده نشد و این فیلم 50 دقیقه‌ای اولین برنامه‌ای‌ست که از آن کارها از طریق دیگری غیر از مجاری رسمی در دسترس علاقمندان قرار می‌گیرد؛ شاید به این دلیل که روش دیگری برای عرضه این فیلم با این‌همه موارد ممیزی و عبور از خط قرمزهای مرسوم سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود نداشته است.
هدیه کریسمس مهران مدیری به ایرانیان
معروف‌ترین و پربیننده‌ترین بخش این برنامه، تلویزیون‌های سیاسی لس‌آنجلسی را هدف قرار داده و شبکه ضدانقلابی «کانال یک» به مدیریت شهرام همایون را به هجو کشید. یک کلیپ ده دقیقه‌ای از مدیری در هجو این شخص، اولین نشانه اتفاقات بعدی بود. موج دوم این سوپرایز اساسی، یک برنامه ۵۰ دقیقه‌ای بود که با عنوان فیلم کامل و با اسامی مختلفی مثل "ماهواره"، "کریسمس 2011" و "بمب خنده" روی اینترنت آمد. داستان فیلم از این قرار است که خانواده‌ای (با بازی نادر سلیمانی و شقایق دهقان) همراه دو کودک‌شان آنتن ماهواره نصب می‌کنند و در کنار هم به تماشای برنامه‌های مختلف آن می‌نشینند، اما ابتذال و مشکلات فرهنگی برنامه‌ها، تماشای آنها را در جمع خانواده غیرممکن می‌کند و باعث تهوع و بالاآوردن زن و شوهر در سطل می‌شود! این برنامه همان‌طور که انتظارش می‌رفت، در فاصله چند ساعت از فضای مجازی دانلود و روی سی‌دی تکثیر شد و با نام‌های مختلف و حتی با توضیح بامزه "هدیه کریسمس مهران مدیری به ایرانیان" فروش رفت و پول زیادی را که هنوز تخمین حدودش میسر نیست، نصیب قاچاقچیان فیلم کرد؛ موضوعی که نشان از توجه و علاقه مردم به مدیری و آثارش از یک سو و شناخت‌شان نسبت به شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان و تمایل به تمسخر آنها داشت.
مهران مدیری مامور وزارت اطلاعات است!
محبوب‌‌ترین بخش این برنامه با بازی خود مدیری، شبکه ضدانقلابی شهرام همایون را دستمایه طنز قرار داده است .این چهره شبکه‌های اپوزیسیون در اظهارنظر مضحکی که دست‌کمی از شوخی‌های همین برنامه نداشت، مدیری را "مامور و تئوریسین رسمی وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران" نامید که شماره پرسنلی دارد و از این وزارتخانه به صورت ماهانه حقوق دریافت می‌کند! شبکه ایران سایت موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران با نقل این جمله نوشت: «انتشار کلیپ طنزی درباره شبکه‌های ماهواره‌ای، ناراحتی و خشم مدیران این شبکه‌ها را برانگیخته و حتی برخی از آنان را به قهر و پایان‌دادن به کارشان واداشته است.
در جدیدترین مورد، علیرضا نوری‌زاده خشم خود را از کلیپ طنز مهران مدیری ابراز کرد. او به عنوان کارشناس در شبکه‌هایی از جمله صدای آمریکا و العربیه فعالیت می‌کند، در سخنانی جالب عنوان کرده که "مهران مدیری با این مزه‌پراکنی تلاش کرده دل مسئولان را به‌دست آورد. وی با ابراز ناراحتی شدید از این کلیپ طنز، مهران مدیری را به "بی حرمتی به پرچم و ملت ایران" متهم کرده است.
نوری زاده با اشاره به تقلید مدیری از مجریان شبکه‌های ماهواره‌ای گفته است: من از حرکاتی که او در این فیلم انجام داده شرم کردم و حقیقتا پشتم لرزید... چند روز پیش هم، "شهرام همایون" در آخرین برنامه خود اعلام کرد تا اطلاع ثانوی برنامه اجرا نمی‌کند؛ چرا که یک عامل رژیم ایران به او توهین کرده است! همایون در روزهای گذشته با پخش کلیپی که در آن از یک کودک معصوم برای اهداف سیاسی سوءاستفاده شده بود، ادعا کرد که مدیری برای ساخت این کلیپ میلیون‌ها تومان از نهادهای وابسته به ایران نظیر سپاه پاسداران، پول گرفته است! وی سریال "شب‌های برره" را هم یک پروژه امنیتی از سوی جمهوری اسلامی ایران نامید بود که 700 میلیون تومان برای آن هزینه شده است!»
کاربران فضای مجازی و سرگیجه سیاسی- خبری
به گزارش افکار به نقل از سایت تبیان، برخی از سایت‌ها مانند "بالاترین" دست به اقدامات سابق خود زدند و اعلام کردند در اعتراض به این اقدام مدیری، سی‌دی‌های سریال قهوه تلخ او را کپی خواهند کرد تا او را تحریم کنند. این موضوع درحالی صورت گرفته که همین سایت تا چندی پیش اعلام می‌کر که این سریال، نماد حمایت از مخالفان ایران و مخالفت با نظام جمهوری اسلامی ایران است. افکارنیوز در تحلیلی در این باب نوشت: نکات مبهمی در این میان وجود دارد که به نظر می رسد محل تامل بیشتری درباره آن وجود دارد و می‌تواند به روشن‌شدن بیشتر موضوع کمک کند:
۱- مخاطبانی که نسخه کامل این کلیپ را دیده‌اند اذعان دارند که به‌خاطر برخی کلمات رکیک در برخی برنامه‌های سیاسی بازسازی شده، صحنه‌های برخی مصاحبه‌های هنری با خوانندگان، موسیقی‌های انتخابی، صحنه‌های رقص و ... علی القاعده نمی‌تواند برای سیما با ضوابط بسیار سخت‌گیرانه‌اش ساخته شده باشد. اما این برنامه حتی با ضوابط آسان‌گیرانه‌تر وزارت ارشاد و شبکه‌های نمایش خانگی هم قابل پخش نبوده و نیست. حال سوال اینجاست که گروه مدیری با توجه به هزینه زیاد تولید و علم به اینکه امکان پخش این برنامه در مجاری رسمی وجود ندارد، چرا به ساخت آن اقدام کرد؟
۲ -اگر برنامه چهارسال پیش تهیه و تدوین شده، علی‌القاعده راش‌های خام و نسخه تدوین‌شده آن تا‌کنون در اختیار تهیه‌کننده اثر بوده است. سوال اصلی اینجاست که تهیه‌کننده اثر کیست و این نسخه چرا و چگونه به صورت غیر رسمی از یوتیوب سر درآورده است؟
بین واقع‌نمایی و نقد خلاقانه واقعیت فاصله چشمگیری وجود دارد
توریست آنلاین، سایت ایرانیان مالزی از زاویه دیگری به این مجموعه آیتم پرداخته و نوشت: آخرین اثر مهران مدیری شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان را با نگاهی هجوآمیز به نقد می‌کشد. شبکه‌هایی که مخاطبان محدودی دارند و کسالت‌بار بودن برنامه‌هایشان بر کسی پوشیده نیست. در واقع، نگاه مهران مدیری به این شبکه‌ها را نمی‌توان مردود دانست. این شبکه‌ها همواره بی‌ریشه و بی‌هویت بوده‌اند و از همین رو مورد توجه مردم ایران قرار نگرفته‌اند. پرسش اینجاست که چرا مهران مدیری موضوع دستمالی شده‌ای نظیر ماهواره‌های فارسی‌زبان را که پیش از این بارها و بارها به نقد و هجو کشیده شده، برگزیده است؟ آیا حرف تازه‌ای برای گفتن دارد یا با دیدگاهی جدید به نقد و بررسی جایگاه های این شبکه‌ها پرداخته است؟ متاسفانه هیچ‌یک از این حدس و گمان‌ها صحیح نبوده است. "ماهواره" تفاوت چندانی با هجویه‌های سفارشی صدا و سیمای ایران ندارد و نگاه سازندگانش به هیچ وجه عمیق‌تر از دیگران نیست... مدیری با ساخت این هجویه، چند گام به عقب برداشته و به برنامه‌های نوروز 72 و ساعت خوش بازگشته است. فارغ از این واقعیت که تماشاگران، شیفته خلاقیت او در بازآفرینی واقعیت به گونه‌ای نمادین بوده‌اند، نه فریفته صحنه‌های کمیکی که در ساخته‌های او به چشم می‌خورد. ممکن است عده ای "ماهواره" را انعکاس واقعیت‌های موجود در شبکه‌های ماهواره‌ای تلقی کنند، اما بین این واقع‌نمایی و نقد خلاقانه واقعیت فاصله‌ای چشمگیر وجود دارد؛ فاصله‌ای که مهران مدیری را از جایگاه خود در طنز خلاق دور می سازد.
آن‌چه ماهواره‌نشینان می‌کنند و آن‌چه مدیری در نقد آن!
جهان نیوز هم در تحلیلی به این برنامه پرداخت و چنین نوشت: «هر چند نگاه ریزبینانه و خلاق مدیری و گروهش به عملکرد غیر‌اخلاقی و مضحک شبکه‌های ضد انقلابی، حرکت قابل‌توجهی بوده، اما ذکر چند نکته ضروری است:
۱- گرچه این قطعه‌های نمایشی به تمسخر شبکه‌های ضدانقلابی ماهواره‌ای می پردازد، اما مدیری در این اثر نیز مانند سایر آثارش، زیرکانه از فضای سیاست‌زده کشور استفاده کرده تا ضمن دور زدن خط‌قرمزهای اخلاقی و قانونی، حرف‌هایی درست را در قالب طنز و با هدف اولیه تمسخر شبکه‌های ماهواره‌ای به‌گونه‌ای که متأسفانه هنجارشکن است، بیان کند.
مدیری در این کار، برای اولین بار از واژه‌های غیر‌اخلاقی (فحش) به‌کرات و بی هیچ لکنتی استفاده می‌کند که قطعاً شنیدن این واژه‌ها و دیدن برخی حرکات از سوی چهره محبوب مهران مدیری و تیمش نه تنها دور از شأن ایشان است، که می‌تواند زمینه‌ساز عادی‌شدن این اصطلاحات و واژه‌های بی‌ادبانه در میان جامعه باشد؛ ضمن اینکه قطعاً بسیاری از مخاطبان این کار نمایشی کودکان هستند! همچنین مثلاً برای نشان‌دادن رقاص‌بودن مجری‌های لس‌آنجلسی لزومی دیده نمی‌شد که بازیگری نام‌آشنا چند دقیقه بی هیچ پرده‌پوشی و گوشه‌زنی به رقص در برابر ببنندگان مشغول شود!
۲ - متأسفانه کارهای خلاقانه، هوشمندانه و خنده‌آور مدیری در کنار گروه‌های متغیر همکار با وی و در مجموعه‌های مختلفی چون ساعت خوش، نقطه چین، پاورچین، شب‌های برره، باغ مظفر و... در عین اقبال گسترده بینندگان، همواره درجه‌ای از هنجارشکنی نرم را د درون خود حفظ کرده که بعضاً هم توسط مردم و کارشناسان در زمان پخش این آثار گوشزد می‌شد. این هنجار‌شکنی‌های تدریجی در کارهای تلویزیونی، در برخی کارهای نمایش خانوادگی (لوح های فشرده که توسط مغازه‌ها با مجوز ارشاد توزیع می‌شوند) همچون "فضانوردان" به اوج رسید و رفته‌رفته که نه، بلکه با سرعت فزاینده‌ای به سینمای طنز کشور رسوخ کرد!
البته بی‌انصافی است که تمام تقصیر به گردن مدیری بیفتد، بلکه همکارانی چون رضا عطاران، جواد رضویان و... که اکثراً روزی بازیگر کارهای مدیری بوده‌اند هم در افتادن سینمای طنز به وضع سطحی فعلی نقش مؤثر داشته و دارند. وضع طنز و سینمای دل‌به‌هم‌زنش چنان بدریخت شد که حتی مهران مدیری که بالاخره به واسطه انجام پروژه‌های مداوم با تلویزیون جمهوری اسلامی، به رعایت نسبی برخی ضوابط و چارچوب‌ها عادت کرده بود، به نقد این وضعیت نامناسب پرداخت! ...
۳ – یکی از نویسنده "قهوه تلخ" بلافاصله بعد از انتشار این کار طی مصاحبه‌ای عنوان کرد که این کلیپ ۴ سال پیش تولید شده و از نحوه انتشار آن بی‌اطلاع است! این در حالی است که بازیگران این قطعه نمایشی، بازیگران حال حاضر "قهوه تلخ" هستند، نه آثار ۴ سال پیش مهران مدیری. ضمن اینکه برخی اصطلاحاتی که در این کلیپ استفاده می‌شود، مربوط به سریالی‌ست که اخیراً روی آنتن شبکه سوم سیما بوده است (!) بنابراین در چنین شرایطی که این کلیپ باعث عصبانیت شبکه‌های ماهواره‌ای شده، تکذیب آن کمی باعث تعجب است.
۴ - شیوه های تبلیغی مهران مدیری و گروهش همیشه منحصر به فرد بوده که این منحصر به فردی برای قهوه تلخ بیش از بقیه نمود داشته است. شاید دور از واقعیت نباشد که جمع‌شدن بازیگران قهوه تلخ در یک خلأ زمانی برای تولید کاری این‌چنینی به رشد دوباره فروش "قهوه تلخ" هم کمک کند!
جواب مهران مدیری به شفافیت فضا کمک می‌کند
سایت آینده در قبال سکوت مهران مدیری چنین می‌نویسد: با این حال و در این شرایط پر مناقشه و مبهم خبری، مهران مدیری ترجیح می‌دهد بسیار كم‌حرف‌تر از همیشه ظاهر شود و درقبال انتشار این مجموعه طنز كه می‌تواند بر وجهه‌اش تاثیرگذار باشد، سكوت مطلق اختیار كند. آیا حقیقتاً این سكوت می‌تواند شرایط بهتری را برایش رقم بزند؟ قطعاً چنین نخواهد بود. چرا كه در سكوت مطلق، تنها فضا باز می‌شود تا تحلیل‌های متناقضی در خصوص این اثر منتشر و بر منتقدان و مخالفان مدیری افزوده شود. بر این اساس به وی و دیگر همكارانش توصیه می‌شود با شفافیت برخورد كنند و بدون هراس از حملات، از اثرشان دفاع كنند و از ترس واكنش‌های بعدی، روزه سكوت‌شان را استمرار نبخشند.