واكنش اهالي سينماي ايران به توليد فيلم زندگي لاله صديق با حمايت نهادهاي دولتي
بهتر است چنین بودجه‌هایی را هزینه 10 کارگردان جوان کنند که آینده و سرمایه این کشور هستند/ مسئولان باید پاسخگوی بیت‌المال باشند/ زندگی کوروش كبير مهمتر است يا زندگی یک دختر رالی‌کار؟
سينماي ما- حرف و حديث‌هاي پيش از توليد و بودجه چند ميليارد توماني آن از طرف مركز گسترش سينماي مستند و تجربي براي توليد فيلم سينمايي «لاله» به كارگرداني اسدالله (اسي) نيك‌نژاد با واكنش‌هاي انتقاي تعدادي از سينماگران ايران مواجه شده است. در اين‌جا چند نمونه از اين واكنش‌ها را مي‌خوانيد:
عزيزالله حمیدنژاد:
هزینه تمام فیلم‌هایم یک میلیارد تومان نیست!/ تلاش برای ساخت "کوروش"
عزیزالله حمیدنژاد با انتقاد از بودجه میلیاردی فیلم "لاله" گفت: علاوه‌بر فیلم‌های مستند، در حوزه دفاع مقدس 5 فیلم ساخته‌ام؛ که مجموع هزینه‌‌شان به یک میلیارد تومان نرسیده حال چگونه 5 میلیارد صرف ساخت چنین فیلمنامه‌ای می‌شود.
عزیزالله حمیدنژاد کارگردان سینمای ایران که آثار ارزشمندی چون "هور در آتش"، "اشک سرما"، "شکوفه‌های سنگی"، "ستارگان خاک" و مستند "مرثیه حلبچه" را در کارنامه کاری خود دارد ضمن بیان این مطلب با انتقاد از ساخت فیلم سینمایی "لاله" در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: فیلم‌های سینمای دفاع‌مقدس با کمترین امکانات ساخته می‌شود و یا به عبارت بهتر تجربه شخصی من در ساخت فیلم‌های دفاع مقدس چنین بوده‌است چراکه اغلب فیلم‌هایی که در این گونه سینمایی ساخته‌ام توسط بخش خصوصی کار شده و برخی دیگر از آنها با مشارکت بخش دولتی ساخته شده است.
وی در ادامه افزود: بحث من این نیست که چرا هزینه‌ای معادل 5 میلیارد تومان صرف ساخت فیلم سینمایی می‌شود. چراکه صرف چنین هزینه‌ای باعث بالا رفتن استانداردهای تولید در سینمای ایران می‌شود، اما نکته قابل طرح این است که چرا امکانات تولید به شکل عادلانه تقسیم نمی‌شود.
کارگردان فیلم تحسین شده "اشک سرما" در ادامه با اشاره به بیکار بودن فیلمسازان داخلی گفت: نباید این نکته را فراموش کرد که مسئولان برای اتخاذ چنین تصمیمی و صرف هزینه چند میلیاردی حتما افق فکری بلندمدت داشته‌اند و به تبع باید پاسخگوی افکار عمومی و آیندگان نیز باشند. اما سئوال من این است که در شرایط فعلی که فیلمسازان داخلی بی کار هستند و با مشکلات اقتصادی به معنای واقعی دست و پنجه نرم می‌کنند چرا باید چنین بودجه‌هایی در اختیار یک فیلمساز خارجی قرار دهند.
وی در ادامه افزود: با درنظر گرفتن چنین شرایطی، به نظر می‌رسد اولویت با فیلمساز داخلی است. به اعتقاد من توان بالقوه فیلمساز داخلی کمتر از توان فیلمسازانی که دور از وطن بوده‌اند نیست فقط باید شرایط و امکاناتی فراهم شود که توان بالقوه فیلمسازان وطنی نیز به فعلیت درآید.
حمیدنژاد کارگردانی که از هشت سال پیش تاکنون موفق به جلب حمایت مسئولان سینمایی برای ساخت فیلم سینمایی "کوروش" نشده است با انتقاد از عدم ارائه امکانات تولید به شکل عادلانه گفت: پروژه سینمایی کوروش وارد هشتمین سال ثبت خود شد. از زمانی که این فیلمنامه به ثبت رسید با مسئولان وقت فارابی آقای جعفری‌جلوه و احمد میرعلایی طی دوره‌های مختلف درباره این طرح صحبت کردم و با استقبال گسترده آنها نیز مواجه شدم. اصلا به واسطه استقبال و دلگرمی مدیران سینمایی بود که انگیزه ساخت این فیلم برای من بیش از پیش شد و تحقیق و پژوهش بر روی این موضوع را نیز آغاز کردم.
این کارگردان سینمای ایران در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به این مطلب که فیلمسازان ایرانی برای به ثمر رساندن مراحل مختلف کار باید از منابع شخصی خود هزینه کنند، افزود: برای به سرانجام رساندن تحقیقات کوروش با هزینه‌های شخصی خود اقدام کردم. این در حالی است که اعتبار مالی لازم برای نگارش فیلمنامه وجود ندارد.
وی در ادامه افزود: آخرین فعالیت سینمایی‌ام فیلم "آناهیتا" بود که سال 89 ساختم و اکران شد و درست از آن زمان به بعد هیچ فعالیتی نداشته‌ام. حقیقت ماجرا این است که زمان زیادی را صرف به ثمر رساندن این پروژه کردم به همین دلیل تحت هر شرایطی تا نتیجه نهایی دست از تلاش نمی‌ایستم تا جواب قطعی برای ساخت این فیلم را دریافت کنم.
حمیدنژاد در پایان افزود: فیلم سینمایی کوروش یکی از پروژه‌هایی است که منافع ملی را حفظ می‌کند ولی متاسفانه جواب قطعی مبنی‌بر پروانه ساخت این فیلم را به من ندادند. این درحالی است که به محض اینکه پاسخ مثبت پروانه ساخت را دریافت کنم سرمایه‌گذار در بخش خصوصی و یا اسپانسر از خارج از کشور پای این پروژه خواهند آمد.
علی معلم:
زندگی کوروش مهمتر از زندگی یک دختر رالی‌کار است
منتقد و تهیهکننده سینما گفت: قطعا پراختن به شخصیت‌های مهم تاریخی مانند کوروش کبیر در یک فیلم سینمایی مهمتر از ساختن فیلم سینمایی "لاله" با موضوع یک دختر اتومبیلران است. علی معلم منتقد و تهیهکننده سینما در ارتباط با پروژه سینمایی "لاله" گفت: من از جزئیات این پروژه بی‌خبرم. اما امیدوارم کار خوبی باشد! بهتر است در این ارتباط به بحث اهمیت پروژه‌ها نیز دقت کنیم.
وی افزود: به‌عنوان مثال برای بنده این مثل یک آرزو شده است که یکی از مسئولان موضع خود را درباره فیلم سینمایی "کوروش کبیر" که فیلمنامه آن نوشته شده و کارهایی نیز درباره آن صورت گرفته، مشخص کند و لااقل شرایط صدور مجوز ساخت آن را اعلام کنند.
معلم تأکید کرد: در حال حاضر نیاز بسیاری به ساخت فیلم‌هایی در ارتباط با شخصیت‌های مهم تاریخی وجود دارد. اگر دقت کنید هر از چند گاهی بنگاه‌های خبری اعلام می‌کنند که در خارج از کشور قرار است درباره چنین شخصیت‌هایی فیلم بسازنند. ولی این کار را نمی‌کنند. آنها برای فیلم‌هایی که درباره شخصیت‌های تاریخ ایران است فیلم نمی‌سازند. زیرا این شخصیت‌ها الگویی را ترسیم می‌کنند که در حال حاضر با تبلیغات غرب علیه ایران برابر نیست.
وی ادامه داد: بنابر این ترجیح می‌دهند اسمی از تمدن ایران نیاورند. تصور ما هم این بود که مقامات دولتی علاقمند هستند که فیلم‌هایی درباره این شخصیت‌ها ساخته شود چراکه قطعا برای مسئولان پرداختن به زندگی کوروش مهمتر از زندگی یک دختر رالی کار است.
این منتقد سینما گفت: اگر شخصیت کوروش از زندگی یک ورزشکار مهمتر نیست پس چه چیزی می‌تواند پر اهمیت باشد. به نظر می‌آید سوژه این فیلم جذابتر است و من در جریان دلایل آن نیستم! امیدوارم کارهای اینچنین باز هم انجام شود. لااقل تا کنون من درباره پروژه کوروش بارها مصاحبه کرده‌ام. اما نمی‌دانم چرا مسئولان موضع خود را مشخص نمی‌کنند. چطور کارهای دیگر به سرعت انجام می‌شود اما علاقه‌ای ندارند پاسخی درباره این پروزه ارائه کنند.
وی تاکرد کرد: از طرف مردم باتوجه به اطلاع‌رسانی که درباره پروژه کوروش‌کبیر شده بود، نامه‌هایی را دریافت کردم که چرا به فیلم زندگی این شخصیت ملی اهمیتی داده نمی‌شود. امیدوارم مسئولان پاسخ مناسبی برای مردم داشته باشند.
مسعود اطیابی :
مسئولان باید پاسخگوی بیت المال باشند
یک کارگردان سینما با گلایه از صرف بودجه پنج میلیاردی برای ساخت فیلم "لاله" عنوان کرد که مسئولین باید خود پاسخگوی بیت المال و این بودجه دولتی باشند. مسعود اطیابی کارگردان سینما در ارتباط با پروژه میلیاردی "لاله" گفت: در شرایطی که سینمای ایران نیمه تعطیل است و تعدادی از اهالی سینما از پس هزینه گزاف بر نمی آیند، درست نیست بودجه فرهنگی کشور ما صرف ساخت چنین فیلم هایی شود.
وی افزود: البته من در جریان این پروژه به طور کامل نیستم. اگر این فرد قصد دارد سرمایه ای را از خارج ار کشور بیاورد و فیلم مورد نظر را زیر نظر ارشاد بسازد در بخش خصوصی آزاد است. البته باید توجه کنیم که آوردن این سرمایه ها و ساخت فیلم های به این شکل باید به نفع کشور و در جهت حفظ ارزش های اسلامی باشد.
اطیابی ادامه داد: مسئواین اگر قرار است هزینه بیت المال و بودجه دولت را در ساخت چنین پروژه های هزینه کنند باید پاسخگو وجدان خود نیز در آینده باشند. مردم کشور ما برای دیدن فیلم های سینمایی حتی چند سالن مناسب که در شان آنها باشد در اختیار ندارند آن وقت چنین هزینه هایی جای آن که صرف به سازی فضاهای فرهنگی شود به چنین پروژه هایی اختصاص پیدا می کند.
وی تاکید کرد: حتی اگر قرار باشد این یرمایه از خارج تامین شود باید به فکر منافع کشور نیز باشیم. اگر هم قرار باشد بودجه دولتی هزینه ساخت چنین فیلمی شود باید برای حداقل پنج هزار نفر از عوامل ایرانی اشتغال زایی انجام شود. همچنین باید موضوع و مضمون فیلم، نوع نگاهش به اجتماع و همچنین ارزش های فرهنگی و اسلامی در این فیلم مورد توجه قرار گیرد.
جواد نوروزبیگی:
بودجه‌ای که می‌خواهند به نیک‌نژاد بدهند حق سینماگران ایرانی است
یک تهیهکننده سینما درباره پروژه "لاله" به کارگردانی اسدالله نیک‌نژاد گفت: ایشان یک ایرانی است و حالا می‌خواهد به کشور بازگردد اما پس بهتر است با سرمایه خود فیلم بسازد. بودجه‌ای که می‌خواهند به وی بدهند حق سینماگران ایرانی است.
جواد نوروز بیگی تهیهکننده سینمای ایران در ارتباط با ساخت پروژه "لاله" به کارگردانی اسدالله نیک‌نژاد گفت: فکر می‌کنم در شرایط فعلی برای جوانان این کشور ساختن فیلم زندگی یک زن قهرمان رالی مسئله نباشد. هر چقدر هم چنین فیلمی مثبت باشد دغدغه جوان ما نیست. به جای اینکه مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی 5 میلیارد تومان برای ساخت چنین فیلی هزینه کند که معلوم نیست در ایران قابلیت پخش داشته باشد یاخیر، بهتر است چنین بودجه‌هایی را هزینه 10 کارگردان جوان کند که آینده و سرمایه این کشور هستند تا فیلم‌های بهتر از "لاله" بسازند.
این تهیهکننده عنوان کرد: متاسفانه این حرف‌های ما تاثیری ندارد. چون کسانی که تصمیم گیرنده هستند کاری به این اعتراضات ندارند. حتی اگر نیک‌نژاد سرمایه‌ای را قرار است برای ساخت این فیلم وارد کند، بهتر است برود همین فیلم را در جای دیگری بسازد.
وی تاکید کرد: من می‌خواهم بدانم چقدر برای نظام این موضوع اهمیت دارد. وقتی دنبال این هستیم که ارزش‌هایمان بالاتر از بحث ملی قرار بگیرد. اگر مسئولان سینمایی می‌گویند این پروژه ملی است، پس ارزش‌های آن در کجا معنی شده است؟!
نوروزبیگی ادامه داد: این فیلم چه پیامی دارد که قبل از آماده شدن فیلمنامه پروانه ساخت آن صادر می‌شود. کمال تبریزی یک سال است منتظر گرفتن مجوز ساخت است. با تمام تعهداتی هم که می‌گیرند بازهم پروانه نمی‌دهند. آیا تبریزی باید در این کشور کار کند یا نیک‌نژاد؟ من کاری به سابقه ایشان ندارم اما در این سی سال در ایران نبودند و پس با سختی‌ها زندگی نکرده‌اند. حالا آمده‌اند تا پول بگیرند فیلم بسازند؟!
وی عنوان کرد: کمال تبریزی اما اینجا بوده زیر موشک‌باران‌ها زندگی کرد. با تمام سختی‌ها کنار آمد و پس اولویت با این بچه‌ها است. بهتر است به جای اینکه نیک‌نژاد را به ایران بیاورند. به دنبال جذب مجید مجیدی، ابراهیم حاتمی‌کیا، رضا میرکریمی، احمدرضا درویش و کمال تبریزی باشند. اینها سرمایه‌های انقلاب هستند. من دلیلی برای جذب نیک‌نژاد نمی‌دانم.
تهیهکننده مجمموعه "شوق پرواز" گفت: ایشان یک ایرانی است، تعهد دارد و حالا می‌خواهد به کشور خود بازگردد. پس بهتر است اگر پول دارد با سرمایه خود فیلم بسازد. این بودجه‌ای که می‌خواهند به وی بدهند حق سینماگران ایرانی است. جالب است همان ابتدا که بحث ساخت این فیلم مطرح شد در بدنه مدیریت سینما هم اختلاف ایجاد شد.
وی افزود: فارابی ساخت این فیلم را نمی‌پذیرد سراغ جای دیگری می‌روند؛ مگر این سفارش از کجا آمده است؟ ماموریت فارابی را به این دلیل تغییر می‌دهند. جا دارد از میرعلایی تشکر کنم. ایشان در دوره خود به خوبی کار کردند و از تولیدات سینمای ایران در بخش ملی و ارزشی به خوبی حمایت کردند.
نوروزبیگی ادامه داد: در جشنواره فجر می‌خواهند عنوان کنند که زندگی یک قهرمان رالی را ساخته‌ایم. ایرادی ندارد. این فیلم را بخش خصوصی بسازد نه بخش دولتی. وظیفه دولت است از فیلم‌های ارزشی دفاع کند. ما مگر اعتراض می‌کنیم که چرا بودجه برای ساخت فیلم زندگی شهید چمران داده‌‌اید؛ خوشحال هم می‌شویم و می‌گوییم بیشتر این کارها راانجام دهید.
وی تاکید کرد: چرا درباره شهدای بزرگ این کشور فیلم نمی‌سازید؟ این همه اتوبان به نام آنها است. اگر از این پول دو میلیارد بدهید قطعا درباره آنها نیز می‌توان فیلم ساخت. باور کنید با 5 میلیارد 5 فیلم می‌توان ساخت. چرا باید در این شرایط اقتصادی یک نفر از خارج بیاید و از این بودجه استفاده کند.
این تهیهکننده گفت: خیلی از کارگردانان با کمترین بودجه در زمینه دفاع مقدس و ارزش‌ها کار می‌کنند. چرا باید به راحتی برای شخصی فرش قرمز پهن کنیم و در اولین فرصت به او مجوز ساخت بدهیم. او می‌خواهد با پول دولت فیلم بسازد در حالی که یک شب هم بی‌خوابی مردم ایران را زیر موشک‌باران‌ها حس نکرده است. از سختی‌های ما درکی ندارد. این پول‌ها باید هزینه سینمای ارزشی شود.
همایون اسعدیان:
در حال حاضر پر از سوال هستیم
رئیس کانون کارگردانان پيش‌تر درباره تولید فیلمی با هزینه 5 میلیاردی توسط کارگردانی که سال‌ها از ایران دور بوده، گفت: بحث هزینه تولید این فیلم را اگر کنار بگذاریم، بحث دیگر این است که در سه سال گذشته هم ایشان به عنوان داور جشنواره بیست و نهم فیلم فجر معرفی شدند که حرف و حدیث‌هایی را به همراه داشت. من بعید می‌دانم دوستان سازمان سینمایی از این قضایا بی‌اطلاع باشند اما من پشت پرده این ماجرا را درک نمی‌کنم.
وی در ادامه افزود: 5 میلیارد هزینه برای این پروژه در نظر گرفته می‌شود اما یکی از کارگردانان سینمای کشور آقای «عزیزالله حمیدنژاد» شش سال است که برای تامین بودجه پروژه «کوروش» که اکثر نهادها و ارگان‌ها آن را تایید کرده‌اند و قرار است حمایت شود، همچنان بلاتکلیف است، چگونه است که این هزینه به یک باره در اختیار یک پروژه قرار می‌گیرد. بیشتر به شوخی‌هایی که در این حوزه صورت می‌گیرد شبیه است.
رئیس کانون کارگردانان در ادامه افزود: ما در حال حاضر پر از سوال هستیم، هر جای این پروژه مسئله‌برانگیز است. فردی که به عنوان داور مطرح شد و مسایل متعددی را به وجود آورد و دوستان به این نتیجه رسیدند ایشان نمی‌تواند داور باشد، چگونه امروز به عنوان فیلمساز ایشان را مطرح می‌کنند؟ مگر مسایل قبلی پاک شده است؟ همه چیز سر جایش است. از سوی دیگر مرکز گسترش که باید از 20 فیلمساز اول حمایت کند بخش اعظم بودجه‌اش را در اختیار این پروژه قرار می‌دهد. بازنویسی فیلمنامه‌اش بازنویسی‌اش توسط یکی از مشاوران آقای شمقدری انجام می‌شود. همه اینها سوالات بزرگی است که بعید می‌دانم آقای شمقدری متوجه آن نباشند اما فکر می‌کنم پشت ماجرا چیز دیگری است که ما از آن بی‌خبریم.