جواد شمقدري دلايل موفقيت «جدايي نادر از سيمين» را براي جوان‌ها تشريح كرد
از خودكشي توني اسكات و عاقبت مخملباف تا سه نکته‌اي كه ضعف امروز سینمای ایران است
سينماي ما- در مراسم اختتامیه نخستین جشنواره فیلم اولی‌ها که شامگاه یکشنبه 26 شهریورماه در اردوگاه شهید باهنر محل برپایی این جشنواره چهار روزه برگزار شد، جواد شمقدری در سخنانی با بیان اینکه بعضی از کارهای این جشنواره را دیده است، گفت: «واقعا به عنوان کار اول بعد از یک دوره چهار ترمه کوتاه می‌توانم بگویم که گام اول، گام بسیار مؤثر و خوبی بود، البته ضعف‌هایی هم داشت.»
وی افزود: «آن تعداد آثاری که دیدم سه ضعف داشت که بعضی وقتها ممکن است این ضعف‌ها تا فیلم بیستم فیلمساز هم همراه او باشد و به نظر من این سه نکته ، ضعف امروز سینمای ایران هم هست. اول پرورش ایده. عمدتا این کارها ایده‌های خیلی خوبی داشتند. ایده‌هایی که ساده بود اما مفهوم و معنای قشنگی داشت و می‌توانستیم تعابیر مختلفی را ذیل آن دنبال کنیم، اما این ایده در مسیر پرورش نقص داشت.»
شمقدری ادامه داد: «نکته دوم ریتم کار بود. شاید بشود گفت که این ریتم است که هنر را به وجود می‌آورد. در موسیقی نت‌های مختلف، نحوه چینش و گزینش یک موسیقی را جذاب می‌کند و یک صدایی را دلخراش می‌کند. در نقاشی همینطور و بخصوص در سینما که ریتم بسیار موثر است. نکته سوم که زودتر قابل حل است تداوم است. به هرحال شما پلان به پلان می‌گیرید علی رغم اینکه قطعا اساتید بزرگوار در آموزش‌ها برای اجرای تداوم و رعایت مسائل آن برای شما توضیح داده‌اند.»
وی «جدایی نادر از سیمین» را برای این فیلمسازان مثال زد و گفت: «ایده این فیلم بارها استفاده شده و ممکن است استفاده هم بشود اما دلیل این موفقیت پرورش ایده بود. سکانس‌هایی که ممکن بود در ذهن ما نیاید، اما در این فیلم بود و همین نوع سکانس‌ها کار را جذاب کرده بود و ریتم فیلم که واقعا شما در فیلم هیچ وقت متوقف نمی‌شدید و جلوتر از قصه هم می‌رفتید که این یک کار مهارتی و تجربی است.»
رئیس سازمان سینمایی ادامه داد: «باید این مسائل را جدی گرفت و آثار را دید و نقد کرد و در آخر فراموش کنید حتی کسی که امروز جایزه بهترین فیلم رو خواهد گرفت. نکته دوم برمی‌گردد به همه و بیشتر شما که آینده سینمای در اختیار شما است.»
شمقدری جای مخاطب‌شناسی را در سیستم آموزش خالی دانست و گفت: «بحث مخاطب و گروه مخاطبین و به طبعش بازاریابی و عرضه بر نمایش و تخصص نمایش فیلم هم جدی است. ما فیلم‌ها را می‌سازیم، اما در عرصه نمایش عمدتا در دو عرصه ملی و بین‌المللی مشکل داریم و بعد مخاطب رو نمی‌شناسیم که این فیلم برای کدام مخاطب خوب است. چه خوب است که از همین الان شروع کنید به هرحال در سینمای ایران این حلقه مفقوده وجود دارد.»
وی خطاب به شرکت‌کنندگان جشنواره فیلم اولی‌ها تصریح کرد: «شما در آغاز راهی هستید که نامش سینماست و انتهای آن مشخص نیست. به‌رغم همه ضعف‌هایی که وجود دارد عرصه سینمای ایران حقیقتا یکی از کشورهایی است که تقریبا جز ده کشور صاحب سینمای مؤثر و جامع محسوب می‌شود.»
رئیس سازمان سینمایی به خودکشی تونی اسکات فیلمساز معروف هالیوود اشاره کرد و گفت: «قطعا این پایان مورد مطلوب ما نیست. فکر نکنید که استثناء هست. حتما اتفاقاتی افتاده که وی را به این پایان رسانده است. فیلمسازان معروفی داریم که 10 فیلم را با حمایت دولت و مردم ساخته‌اند و امروز رفته اند در فرانسه بر علیه دولت و علیه مردم و سرزمین ایران با دشمنان ایران هم‌زبان شده و این عاقبت هم عاقبت خوبی نیست و ما دنبال این نیستیم.»
وی خاطر نشان کرد: «یکی دیگر هم مقام عالی سید مرتضی آوینی را پیدا می‌کند که رهبر انقلاب به عنوان سید شهیدان اهل قلم از وی یاد می‌کنند. پس پایان این راه حوزه‌های مختلفی است و به نظر من خوب هست که هرلحظه در ذهن خود مرور کنیم که برای چه آمدیم سینماگر شدیم و هدفمان چیست؟»
شمقدری با اشاره به جایگاه سینما افزود: «واقعیت این است که امروز سینما مهم ترین ابزار انتقال پیام و ارتباط‌گیری با مخاطبین است آن هم مخاطبین میلیاردی. پس ما با سینما می‌خواهیم حرف بزنیم و بتوانیم واسطه معرفت و انوار الهی باشیم و هنرمند میتواند این جایگاه را پیدا کند.»
وی با طرح این پرسش که چگونه می‌خواهیم به سینما برسیم ادامه داد: «آیا پا را روی دوش رفیق کناردستی بگذاریم که من به جایگاه بهتری برسم و او محروم شود؟. پا روی بعضی ارزش‌ها و منافع ملی خودم بگذارم برای اینکه من را عرصه جهانی مورد استقبال قرار دهند. این نکته مهمی است که باید تامل کرد.»
شمقدری گفت: «فیلمسازی هست که نام نمی‌برم اما با پا گذاشتن روی خیلی از ارزش‌ها خیلی زود به جاهای خوبی هم رسید البته از نظر ظاهر. فقط بعضی‌ها حاضر نشدند باج بدهند که هنوز درگیر خیلی مشکلات هستند. راه‌های مختلفی هست باید با خودمان صادق باشیم و بر اساس عدالت و دوستی و همدلی راه باز خواهد شد.»