| | |
سینمای ما- محمد مهدي عسگرپور با برشمردن دستاوردها و اشاره به حواشي و متن سفر هيئت منتخب خانه سينما به آمريكا، از تلاش براي سفر اين گروه به هندوستان و بازديد از باليوود تا پايان سال خبر داد. عسگرپور مدير عامل خانه سينما در يك نشست خبري دستاوردهاي سفر سينماگران به آمريكا را تشريح كرد.
وي در اين نشست گفت: مي‌توانيم اين سفر را به سه بخش مهم تقسيم كنيم. بخش اول آن بازديدها بود كه عمدتا از مراكز سينمايي، توليد فيلم و مراكز فني صورت گرفت كه بعضي از مراكز خاص نيز در اين بازديدها بود و ما از استوديوهاي بزرگ فيلمسازي تا استوديوهاي كوچك مستقل را ديديم. بازديد از كمپاني پاناويژن يكي از بازديدهاي مهم ما از مراكز فني بود كه حدود 80 سال است اين كمپاني به توليد دوربين مشغول است كه طبق مقررات خود هيچ وقت دوربين‌هايش را نمي‌فروشد و تنها كرايه مي‌دهد. بازديد نيز از موسسه دالبي داشتيم كه بيشتر آن را با صدا در كشورمان مي‌شناسيم در حالي كه اين كمپاني بخش مهمي از بودجه و انرژي‌اش را امروزه در سينماي سه بعدي هزينه كرده كه هنوز در كشور ما با آن آشنايي وجود ندارد.
عسگرپور تصريح كرد: بخشي از بازديدهاي ما نيز از مجتمع‌هاي سينمايي در حوزه نمايش بود مثلا به مجتمع سينمايي به نام آرك لايت رفتيم كه فروش ساليانه آن حدود يك سوم كل فروش سينماي ايران بود. بايد بگويم بعضي از مسائلي كه در طول سفر ديديم تا حدي براي ما قابل باور نبود كه يكي از آنها همين موضوع بود.
مديرعامل خانه سينما در ادامه در مورد بخش دوم سفر سينماگران گفت: دومين بخش برنامه ما، نمايش آثار درست مثل وقتي بود كه مهمانان آكادمي اسكار در ايران بودند البته عده‌اي در اظهار نظر قبل و حين سفر گفتند كاش فيلم‌هاي ديگري در آمريكا به نمايش درمي‌آمد اما همان‌گونه كه ما سال گذشته در ايران آثاري مرتبط با مهمانان حاضر پخش كرديم در آمريكا نيز برنامه‌ريزي به همين منظور انجام گرفت و بحث معرفي سينماي ايران چندان در اين برنامه ارجحيت نداشت ولي نمايش همين چند فيلم نيز كه به اعتبار حضور عوامل آن انجام گرفت دورنماي مفيدي از سنيماي ايران ارائه مي‌داد. ما سعي كرديم از همه حاضران در اين سفر آثاري را معرفي كنيم كه قبلا هم ديده نشده باشد و بعضي ازاين فيلم‌ها براي بار اول در آمريكا به نمايش در مي‌آمد. جلسات نقد و بررسي خوبي هم پس از نمايش فيلم‌ها برگزار شد كه اميدوارم مشروح آن را به‌زودي ارائه دهيم.
عسگرپور در ادامه گفت: سومين و مهمترين بخش سفر ما جلسات رسمي با اعضاي هيئت رئيسه آكادمي علوم و فنون سينمايي (اسكار) بود كه اولين جلسه آن در روز اول سفرمان و به منظور خوش آمدگويي انجام شد و دومين جلسه آن يك روز قبل از برگشتم به ايران بود كه تفاهمنامه‌اي در آن ديدار تهيه شد كه به امضاي من و تام شراك رئيس جديد آكادمي علوم و فنون سينمايي رسيد كه مي‌تواند اتفاق خوبي براي سينماي ايران تلقي شود چون در اين توافقنامه شش‌بندي به شاكله مشخصي در ارتباط‌‌مان دست پيدا كرديم.
عسگرپور درباره مفاد بندهاي 6 گانه اين توافقنامه گفت: در بند اول آمده هر دو طرف بايد زمينه‌هايي فراهم كنند كه تجربيات فيلمسازان بين دو كشور از طريق سفرهاي سينماگران با هم مبادله شود و وسايلي فراهم شود كه فيلمسازان اين دو كشور در اكثر مراسم‌هاي سينمايي كشورهاي ديگر شركت كنند.
در دومين بند اين تفاهمنامه بحث برگزاري ورك‌شاپ‌هاي آموزشي در طول سال با حمايت خانه سينما و آكادمي اسكار مطرح شده است.
وي افزود: موضوع بند سوم اين تفاهمنامه انتقال تجارب از طريق بعضي ورك‌شاپ‌هاي كوتاه‌مدت و ميان‌مدت به مدت‌هاي يك هفته و سه هفته است كه موضوعاتشان در مورد توليد ، مسائل فني، مسائل پس از توليد و بازاريابي فيلم‌هاي حرفهاي و مستند است. بند چهارم اين تفاهمنامه بر تشكيل كارگاه‌هاي آموزشي مانند فيلمنامه‌نويسي و كارگرداني از طريق نمايندگان دو طرف در يكي از دو كشورها تاكيد دارد.
عسگرپور افزود: بند پنجم كه مهمترين بند اين تفاهمنامه است موردي كه قبلا هم مطرح شده بود و آن اين است كه آكادمي اسكار تلاش مي‌كند تا زمينه‌اي ايجاد شود كه فيلم‌هاي قديمي سينماي ايران با جديدترين تكنولوژي نسخه‌برداري از فيلم بازسازي شود گويا سال گذشته كمپاني كداك به موادي دست پيدا كرده كه در آمريكا نيز قبلا امتحان شده كه طول عمر نگاتيو بسيار بالايي دارد و كيفيت آن نيز بسيار زياد است و اميدوارم در توافقي كه با فيلمخانه ملي ايران خواهيم كرد بتوانيم اين بند را هر چه زودتر عملي كنيم و بند ششم اين تفاهمنامه نيز به تاريخ امضاي آن اختصاص دارد.
مدير عامل خانه سينما در ادامه در مورد اين تفاهمنامه گفت: اين تفاهمنامه مي‌تواند دستاورد بزرگي براي سينماي ما باشد چون من اعتقاد دارم اين مهمترين سفر گروهي سينماگران ايران بعد از انقلاب بوده است. البته نمي‌خواهم تلاش‌هاي قبلي را ناديده بگيرم مخصوصا سفرهاي گروهي در زمان دفاع مقدس كه حقيقت جنگ را به جهانيان نشان داد ولي سفري به اين شكل و به صورت رسمي كه به امضاي تفاهمنامه و به نوعي تور مطالعاتي براي آشنايي با امكانات سينماي آمريكا بينجامد تاكنون در كشور ما اتفاق نيفتاده و ما تاكنون با جريان فيلمسازي در آنجا آشنا نشده بوديم جرياني كه از دور ممكن است شكل متفاوتي داشته باشد اما تحليل ما با ديدن آن واقعي مي‌شود. البته سفرهاي انفرادي زيادي كه بعضي از آنها نيز موفقيت آميز بوده‌اند، توسط سينماگران قبلا در آمريكا انجام شده است.
عسگرپور در ادامه در مورد بعضي برنامه‌هاي بازديد سينماگران از مراكز فرهنگي و جلسات نمايش فيلم گفت: از اتفاقات جالب اين سفر اين بود كه ما از دانشگاه USC بازديد كرديم دانشگاهي كه به مباحث فني در مرود سينما مي‌پردازد و جرج لوكاس با يك كمدي 175 ميليون دلاري به اين دانشگاه استوديوي مجهز و بسيار خوبي با باكس‌هاي تزئين فراوان براي دانشجويان تاسيس كرده است اما يكي از جذاب‌ترين ديدارهاي ما ديدار با دانشجويان كلاسي در اين دانشگاه بود كه گويا از قبل در مورد سينماي ايران تحقيق كرده بودند و در جلسه‌اي با نمايش فيلم «كلوزآپ» و ارائه تحقيقات و نظراتشان در مورد سينماي ايران سوالاتي را از ما مطرح كردند كه جدي‌ترين سوالات سفر ما در آن كلاس مطرح شد كه از مباحث كلي مانند روند فيلمسازي در سينماي ايران تا جريانات اقتصادي و حتي مسائل مميزي فيلم را نيز مورد سوال قرار دادند و تمام اعضاي گروه نيز در اين ديدار مشاركت داشتند.
يكي ديگر از جلسات خوب ما جلسه نمايندگان كانون كارگردانان و فيلمنامه‌نويسان سينماي آمريكا و ايران با يكديگر بود كه تبادلات خوبي در زمينه كار صنفي و نگاه صنفي بين اين دو گروه انجام شد.
عسگرپور تاكيد كرد: يكي از كاركردهاي بزرگ اين سفر اين بود كه ما اين امكان را پيدا كرديم كه نيمه پر و خالي ليوان خود و آنها را ببينيم و متوجه اشكالات خود در سينماي ايران از نگاهي بيروني‌تر بشويم. ضمن اينكه علت مزيت نسبي سينماي ايران را هم از ديد ديگري ببينيم و ببينيم آنچه سينماي ما را در اين معادلات جهاني سرپا نگه داشته چيست چون ناديده گرفتن اين بخش مهم باعث مي‌شود سينماي ايران ديگر چيزي نداشته باشد چون ما نه استوديوهاي بزرگي مانند هاليوود داريم و نه گردش اقتصادي خوبي در سينماي ايران انجام مي‌شود.
وي تصريح كرد: عنصري كه مي‌تواند از آن به عنوان مزيت سينماي ايران ياد كرد عنصري است كه شايد در معماري‌مان نيز به خوبي وجود داشته باشد، معماري آمريكايي نيز بخشي از فرهنگ آن را نشان مي‌دهد كه با وجود زيبايي‌هاي آن گويا بي‌روح است اما معماري ما روح دارد و اين موضوع در سينماي ايراني به چشم مي‌خورد.
عسگرپور در ادامه گفت: آنچه در اين سفر در مورد آن اتفاق‌نظر داشتيم، بحث اقتصادي سينما است كه بايد از بخش‌هاي قابل الگوبرداري سينماي آمريكا الگو بگيريم كنيم يا آن را با سينماي ايران منطبق كنيم، به شكلي كه بتوانيم از نظر اقتصادي نيز سينماي ايران را شكوفا كنيم و توليد و پخش قوي‌تري داشته باشيم. شايد تبادل تجربيات باعث شود در سينماي ايران نيز در بعضي از بخش‌ها مانند حوزه توليد به سينماي جهان شبيه‌تر شود.
در ادامه اين نشست، عسگرپور در پاسخ به سوالي در مورد توقيف پاسپورت دو سينماگر هنگام خروج از كشور و اقدام خانه سينما در اين مورد و اينكه چرا هيئت سينماگران ايراني به سفر خود ادامه دادند گفت: وقتي در فرودگاه پاسپورت خانم فاطمه معتمد آريا و آقاي مجتبي ميرطهماسب را گرفتند 20 دقيقه وقت داشتيم تا تصميم‌گيري كنيم در اين زمان سعي كردم از نظرات همه استفاده كنم و هر كس نظري داد و نظرات مختلفي مبني بر اين كه همه به اين سفر نرويم و بمانيم تا اين كه عده‌اي بروند و من به عنوان مدير عامل بمانم وجود داشت اما دوستاني در آن زمان اشاره كردند كه نرفتن مسئول گروه به سفر مي‌تواند بازتاب گسترده‌تري در رسانه‌ها داشته باشد و ما هم اين بازتاب را نمي‌خواستيم و قصد داشتيم كار مفيدي انجام دهيم و اين مسئله نيز بود كه اگر من مي‌ماندم احتمال داشت نتوانم اين مشكل را حل كنم و نرفتن‌مان نيز باعث خراب‌تر شدن وضعيت مي‌شد. به همين خاطر به اين سفر رفتم. البته يكي از دوستاني كه آن زمان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مسئول نبود و امروز هست، گفت كه دليل اين توقيف مشكل اقتصادي اين هنرمندان است اما جالب اين است كه به آنها گفته‌اند به ساختمان وزارت اطلاعات در خيابان جردن مراجعه كنند گويا بايد مشكلات اقتصادي را در وزارت اطلاعات حل كرد و متاسفانه وقتي در آمريكا بوديم، اين اتفاق براي جعفر پناهي هم افتاد. نتيجه پيگيري‌هايي كه در طول سفر كردم اين بود كه در وزارت اطلاعات هم پاسخ روشني به اين دوستان داده نشد و به آنها گفته‌اند به دادگاه انقلاب بروند و در آنجا نيز كسي به اين هنرمندان پاسخگو نبوده است.
عسگرپور گفت: اگر كسي مشكل امنيتي ايجاد كند و براي او پرونده تشكيل شده باشد، براي عدم فرارش او را ممنوع‌الخروج مي‌كنند. مثل افرادي كه اختلاس مي‌كنند. مثل قاچاقچي‌ها و تروريست‌ها كه از خروج آنها از كشور تا بررسي پرونده‌شان جلوگيري مي‌شود. البته شايد قاعده‌هاي ديگري نيز در اين مورد هست كه ما آن را نداريم. گويا پرونده‌اي براي اين هنرمندان تشكيل شده كه به آن خاطر، آنها ممنوع‌الخروج هستند و كسي هم به بازتاب اين كار فكر نكرده كه هزينه اين كار مي‌تواند چه باشد و اين اتفاق دوباره هم افتاد. الان هم نمي‌دانم براي پيگيري اين كار بايد به كجا مراجعه كنيم. گويا بايد مدتي صبر كرد اما اين رفتار، قطعا رفتار شايسته‌اي نيست و حتما وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بايد عكس‌العملي در جهت حل اين موضوع نشان دهد يا حداقل موضعي در اين زمينه بگيرد، چون شايسته نيست كسي كه از بيت‌المال حقوق بگيرد نسبت به وضعيت هنرمندان كشور پاسخگو نباشد.
وي افزود: تمام جزئيات سفر ما از قبل اعلام شده بود و حتي مي‌توانستند اين موضوع را قبلا به خانه سينما اعلام كنند تا در حل آن بكوشيم كه هم هزينه كمتري براي ما داشته باشد و هم شرمنده نشويم اما گويا عده‌اي ترجيح دادند اين هزينه سنگين براي سينما و كشور ايران داده شود. البته اكنون در دوره‌اي هستيم كه نمي‌توان همه چيز را گردن انگليس انداخت و هر اسم ديگري كه بخواهيم رويش بگذاريم اما مي‌شد با نگاه خيرخواهانه جلوي اين موضوع را گرفت.
عسگرپور افزود: حتي مي‌شد اين اتفاق براي هر كدام از ما بيفتد يا از ما بخواهند كه امكان خروج سينماگران از كشور را استعلام كنيم اما گويا عزمي وجود دارد كه كشور ما هزينه‌هاي زيادي را براي براي بعضي كارها بدهد.
عسگرپور در مورد واكنش آكادمي اسكار نيامدن بعضي از مهمانان گفت: در آكادمي متوجه اين موضوع شدم در حالي كه اميد داشتيم با حل مشكل اين سينماگران به آمريكا بيايند و حتي در نمايش «گيلانه» نيز اميدواريم خانم معتمدآريا حضور داشته باشند كه نشد اما طرف آمريكايي در ايجاد يك فضاي غيرسياسي در طول سفر دقت بسيار زيادي كرد به نحوي كه بعضي از حساسيت‌هايشان از حساسيت‌هاي ما در سفر سال گذشته آنان نيز شديدتر بود. مثلا كنترل سالن‌هاي نمايش كه كسي در روند نمايش فيلم‌ها اخلال نكند و حرفهاي متيني در طول جلسات بين طرفين بحث زده شد و سوال‌ها و جواب‌ها در تمام جلسات، كاملا سينمايي بود و طرف آمريكايي خيلي به ما كمك كرد كه اين فضاي فرهنگي به حركتي سياسي بدل نشود در حالي كه قطعا اگر اين اتفاق براي آنها مي‌افتد ما در ايران عيب آنها را 10 برابر نشان مي‌داديم و مي‌گفتيم در آمريكا آزادي بيان وجود ندارد در حالي كه آمريكايي‌ها محجوب بودند.
محمدمهدي عسگرپور در ادامه در پاسخ به سوالي در مورد تحولات سينمايي كشور و نظر مدير عامل سابق بنياد سينمايي فارابي كه در جلسه توديع‌اش گفته بود كساني كه مي‌خواهند فارابي محدود شود، دشمن سينماي ايران هستند، گفت: براي نشان دادن دوستي و دشمني با سينما فلسفه‌بافي لازم نيست و افكار عمومي فارغ از اينكه چه كسي دوست يا دشمن است، مي‌تواند در اين مورد قضاوت كند و حتي مي‌توانيم به واگذاري اين موضوع به عموم سينماگران آن را به جريان كارشناسي براي ارتقاي سينماي كشورمان تبديل كنيم. البته لازم به ذكر است بزرگترين محدود كننده بنياد سينماي فارابي خود آقاي شاه حسيني بودند كه آن را محدود كردند اما بودجه‌اش هيچ تغييري نكرد در مورد تحولات جديد سينمايي هم زود است كه نظري بدهم و بايد ببينيم كه چه اتفاقي مي‌افتد اما اين جاي خوشحالي است كه منصوبان به پست‌هاي دولتي در سينماي ايران همه از دايره سينمايي هستند و مي‌توانند از همكاري همكاران خود بهره‌مند شود اما اينكه چه اتفاقي براي سينماي ايران مي‌افتد احتمالا حتي دست آنها هم نيست چون شرايط مملكت شرايط خاصي است متاسفانه در دوره‌اي به سر مي‌بريم كه به علت تنگ و گشاد شدن دايره‌هاي خودي و غيرخودي، حل معادلات بيش از يك مجهولي بسيار سخت شده و اين مسئله باعث شده نتوان زياد كمكي كرد و حتي متاسفانه باعث شده گاهي از ناموفقي كسي خوشحال شويم حتي اگر موفقيت او به سينماي ايران كمك كند.
عسگرپور در پاسخ به سوالي در مورد حضور رضا كيانيان و رخشان بني‌اعتماد در اين سفر گفت اقدام آقاي كيانيان براي حضور در اين سفر از يك ماه و نيم قبل از سفر آغاز شد البته ما جابجايي‌هايي در ليست مهمانان‌مان داشتيم. مثلا مي‌خواستيم آقاي مهرجويي در اين سفر باشد كه نشد و به جاي او بازيگري را جايگزين كرديم. البته ويژگي آقاي مهرجويي اين بود كه از كارگرداناني است كه از از گذشته‌هاي دور در سينماي ايران مشغول به كار است و كمتر گزينه‌اي براي جايگزيني با او با همين شرايط وجود داشت. هيئت مديره نيز تصميم گرفت بازيگري به جاي ايشان جايگزين شود اما چون تا مدت كوتاهي قبل از سفر نيامدن آقاي مهرجويي قطعي نشده بود انتخاب آقاي كيانيان نيز دير انجام گرفت و اعلام آن نيز دير شد اما ما نخواستيم با اين اعلام دير هنگام شبهه‌اي به وجود بيايد. خانم بني‌اعتماد نيز به تنهايي و براي ديدن فرزندانش به آمريكا رفته بود و قرار شد ما را براي دو جلسه همراهي كند. يكي جلسه جمع‌بندي نهايي سفر با آكادمي اسكار و ديگري هم نمايش فيلم گيلانه كه حضور او باعث شد در بحث امضاي تفاهمنامه بحث سينماي مستند نيز به آن اضافه شود. همچنين آقاي فرهاد توحيدي و آقاي محسن هاشمي (مدير اجرايي خانه سينما) از تمام مسائل مهم و فني اين سفر يادداشت‌برداري كردند كه نكات عمده آن به صنوف مرتبط ارسال خواهد شد.
عسگرپور همچنين در مورد سفر تعدادي از سينماگران و مديران سالن‌هاي سينما به فرانسه گفت: اين سفر از 8 ماه قبل مقدمات آن در حال آماده شدن بود كه در آن تعدادي از افراد در حوزه فني و مسائل مربوط به سالن‌ها براي ديدن چند مجتمع سينمايي و استوديوهاي فيلمبرداري به استوديوهاي صدا و تدوين در فرانسه بروند كه ملاقات با مسئولين CMC و يوني‌فرانس نيز در اين سفر برنامه‌ريزي شده، اين سفر را بيشتر در حوزه‌هاي فني و سالن ديديم و بعضي از سينماگران حاضر در آن نيز از اعضاي شوراي صنفي نمايش هستند. اين سفرهاي گروهي تاكنون در ايران سابقه نداشته و بايد اين انگيزه را در هيئت مديره و روساي صنوف ايجاد كنيم كه در اين سفرها حداكثر استفاده را بكنند تا حتي رقابت در جريان‌هاي صنفي نيز بالا برود و در ازاي فعاليت‌هاي صنفي سفرهاي مناسب براي اعضاي آن صنف فراهم شود.
عسگرپور در پايان اين مراسم گفت: اميدوارم تا پايان سال سفر ديگري نيز انجام دهيم كه آن سفر به سمت شرق خواهد بود و مي‌خواهيم به هند برويم تا سينماي باليوود را در آنجا ببينيم.
|
