نگاه‌ نویسنده سایت "سینمای ما" به موفقیت‌های جهانی فیلم اصغر فرهادی : «جدایی نادر از سیمین» در آستانه نامزدی اسکار: باید شاد باشیم یا اندوهگین؟!

سینمای ما- مجتبی عبدالهی: فیلم سینمایی جدایی نادر از سیمین می‌رود تا به قله‌های بالاتری در سینمای جهان دست یابد. اصغر فرهادی با درباره الی حقش بود تا اقلا جزو نامزدهای اسکار باشد و همه این را خوب می‌دانند. از بهمن فرمان آرا که متانت به خرج داد و خاک‌آشنایش را که در حد و اندازه های درباره الی نبود کنار کشید؛ آن هم به احترام درباره الی نه حمایت ریاکارانه از یک فیلم. کار تحسین‌برانگیز فرمان‌آرا اعتراف به حقیقتی زیبا و خوشایند بود: ‌نظر او و اکثریت قاطع سینمایی‌ها ‌این بود که درباره الی چند سرو گردن از فیلم‌های زمان خودش‌ فراتر است و تعارفی هم در بین نبود.فرمان‌آرای عزیز با کسوت استادی ‌به همگان آموخت که وقتی جوانی می آید و چنین شاهکاری می آفریند که فراتر از سینمای ایران در جهان مطرح می شود، چرا نباید از فیلم و کارگردانش حمایت کرد؟ او به سهم خود فرهادی را تحسین و تقویت کرد که موفقیت فرهادی ‌موفقیت او و همه ما ایرانی‌هاست.

تعجبم اما از سایر نسل استادان بود که سکوت پیشه کردند یا شاید رسیدن زودهنگام فرهادی را به جمع بزرگان تحمل نداشتند... نمی دانم..بگذریم. به هر حال تقوایی عزیز گویا در جشن خانه سینما سهم خود را در تقدیر از فرهادی ایفا کرد؛یادمان باشد که فرهادی دیگر فقط یک شخص نیست؛ او یک نماینده ایرانی است همانند قهرمانان ورزش که همه ما را در جهان سربلند کرده است.وقتی او خرس نقره ایی برلین را برای درباره الی گرفت یعنی ایران جایزه گرفت و این جای تقدیر و تشکر دارد. نداشت؟ ندارد؟

نمی دانم چرا همیشه عیش ما منقص می ماند و به قول روباه "شازده کوچولو" همیشه یک جای کار می لنگد! اشکال این جا بود که شرکت پخش‌کننده جهانی درباره الی ‌ورشکست شد و اصلا ‌فیلم عرضه نشد تا مورد ارزیابی نمایندگان اسکار قرار گیرد. خبرهای آن زمان حکایت از آن داشت که گروهی از یک کمپانی معتبر امریکایی برای خرید حق بازسازی درباره الی نزد فرهادی آمدند و معلوم نشد که او به هر دلیلی موافقت نکرد یا اتفاق دیگری باعث شد این ماجرا مسکوت بماند.

همه کارشناسان متفق القول بودند که درباره الی شاهکار است و می‌تواند اقلا جزء نامزدهای اسکار باشد و تنها مانع این امر بدشانسی ما ایرانی‌ها بود. بعد از آن خیلی مطمئن نبودیم که فرهادی بتواند بازهم شاهکار دیگری به قدرت درباره الی بسازد و معمولاً هم کمتر پیش می‌آید فیلمسازی در ایران این سال‌ها دو شاهکار پشت سر هم بسازد. اما اینک بازهم شاهد تولد شاهکاری دیگر از فرهادی هستیم. چنان‌که دوباره فرمان‌آرای بزرگ به نمایندگی از نسل اساتید وقتی شنید ممکن است فیلمی بجز جدایی نادر از سیمین به دلایل غیر سینمایی - و شاید سیاسی - به آکادمی اسکار فرستاده شود برافروخت و اظهار داشت "اگر جز جدایی نادر از سیمین فیلم دیگری فرستاده شود برباد دادن انرژی و از دست دادن فرصت است که یاد گفته سعدی می افتم که فرمود: "استعداد؛ بی تربیت, دریغ است و تربیت نامستعد را ضایع"که معنی غیر مستقیمش این جا می‌شود تباه شدن و از دست رفتن فرصتی که ‌فرمان آرا بدان اشاره کرد. خوشبختانه هیاتی سینمایی جمع شد‌ و ‌‌‌جدایی نادر از سیمین را برای اسکار انتخاب کردند. این فیلم با ساختار حساب‌شده و محکم و سینمایی در حضورهای موفق جهانی به پیش می‌رود تا حسرت نرفتن درباره الی و فتح قله‌ایی دیگر و کسب افتخار برای مردم ‌را جبران کند .

در این شرایط باید شاد باشیم یا اندوهگین؟ جدایی نادر از سیمین دارد پیشتاز جوایز بین‌المللی می شود و این حرف ما نیست: بزرگ‌ترین مجلات سینمایی امریکا و جهان به این نکته اذعان دارند‌؛ آیا درست است تا خود را بدست خویش خوار کنیم؟ متاسفانه ابراهیم حاتمی‌کیای عزیز که خود همگان را و بخصوص تندرو ها را سال‌ها به نداشتن سعه صدر و دید باز محکوم می‌کرد اظهاراتی داشت که هر چیزی بود جز نقد سینمایی. او به دیدگاه متفاوت فرهادی احترام نگذاشت و او را محکوم کرد!تعبیرهای عجیبی چون پناهندگی و ترک وطن و سیاه بینی به او نسبت داد در حالی‌که فرهادی ‌هرگز چنین نبود. برخی جوابش را دادند و برخی هم سکوت کردند. به هرحال ضربه از دوست سخت تر است تا غریبه. بگذریم...

جدایی نادر از سیمین در آستانه نامزدی دریافت اسکار است و ‌شاید هم برای اولین بار در تاریخ سینمای ایران برنده ‌آن آدمک طلایی شد. البته به‌شخصه جوایز اروپایی کن و برلین و ونیز را به اسکار ترجیح می‌دهم اما واقعیت آن‌ است که برد تبلیغاتی اسکار چیز دیگری است. آن زمان که بچه‌های آسمان نامزد اسکار شد کسی فراموش نمی‌کند که چه تحسین‌هایی ‌سوی مجیدی و فیلمش ارسال شد و سال‌های سال ‌ادامه یافت ...از مخالفان جدایی نادر از سیمین می‌پرسم آیا سزاوار نیست که این بار هم همان ستایش‌ها را برای فرهادی و فیلمش روانه کنیم؟‌ بیاییم برای کسب افتخاری دیگر و عزت و عظمت ایران در جهان به نشانه احترام بپا خیزیم و منتظر این خبر خوش و تاثیرگذار برای سینمای ایران بمانیم.

نظرات