ده فيلم برگزيده تاريخ سينما به انتخاب منتقدان و كارگردانان معتبر سينماي جهان در هفتمين نظرخواهي مجله «سايت اند ساوند» + عكس‌هاي تماشايي از برگزيدگان : «كلوزآپ» عباس كيارستمي تنها نماينده سينماي ما در جمع پنجاه فيلم برتر تاريخ سينماست

سينماي ما- نيما حسني‌نسب: اين هفتمين باري‌ست كه بازي جذاب «ده فيلم برگزيده عمر» يا همان TOP TEN معروف مجله معتبر «سايت اند ساوند» برپا مي‌شود؛ دهه به دهه از 1952 تا امروز. اولين بار در سال 1952 بود كه اين ماهنامه سينمايي فهرست بهترين‌هاي تاريخ سينما را به انتخاب منتقدان سينمايي مطرح جهان منتشر كرد. از آن سال تا كنون، بيش از نيم قرن است كه سينمادوستان سراسر دنيا هر ده سال يك بار چشم‌انتظار فهرست ده فيلم برگزيده تاريخ سينماي «سايت اند ساوند» هستند.
حالا در سال 2012 بار ديگر اين بازي جذاب و شوق‌انگيز برگزار شد و منتقدان سينمايي برگزيدگان خود را در اختيار مجله گذاشتند تا راي‌گيري مهم دهه انجام شود.

از سال 1992 در كنار نظرخواهي از منتقدان، انتخاب‌هاي كارگردان‌ها هم به بازي «سايت اند ساوند» اضافه شد و امسال سومين بار است كه اين نظرخواهي در دو فهرست «برگزيده منتقدان» و «برگزيده كارگردانان» منتشر مي‌شود.
846 نفر از منتقدان و 358 نفر از کارگردانان نام‌دار و مطرح جهان در نظرخواهي 2012 اين مجله شركت كردند و راي‌هاي‌شان را دادند تا در نهايت دو فهرست «ده فيلم برگزيده تاريخ سينما» به انتخاب منتقدان و كارگردانان فراهم شود. فهرستي هيجان‌انگيز و لذت‌بخش كه خوراك چند روز و چندين ساعت هر سينمادوستي را مهيا مي‌كند؛ با زير و رو كردن فهرست‌ها، مقايسه‌ي انتخاب‌هاي آدم‌ها با دوره‌هاي قبل و با همتايان‌شان، اسامي تازه‌وارد و فيلم‌هاي بيرون مانده از فهرست، سليقه‌ي كارگردان‌هاي قديم و جديد و جست‌وجوي سلايق مشترك خودمان با آن ها و كلي جذبه‌ي ديگر...

نتايج امسال همان‌طور كه گمانه‌زني‌ها مي‌گفت و سردبير و چند منتقد مجله هم حدسش را زده بودند، با شگفتي مهمي همراه شد؛ پايان صدرنشيني 50 ساله‌ي «همشهري كين» ساخته اورسن ولز در اين نظرخواهي و اعطاي مقام شامخ بهترين فيلم تاريخ سينما به «سرگيجه» ساخته آلفرد هيچكاك توسط منتقدان سينمايي جهان.

«همشهري كين» در اولين نظرخواهي سال 1952 رتبه‌ي 11 جدول را به دست آورد، اما از 1962 تا 2002 به مدت پنج دهه هر بار به صدر فهرست بهترين فيلم تاريخ سينما تكيه زد. «سرگيجه» كه در سال اولين نظرسنجي هنوز ساخته نشده بود، در 1972 براي اولين بار به جمع بيست فيلم برتر وارد شد، سال 1982 به مقام هفتم رسيد، سال 1992 چهارم شد و 2002 سايه به سايه‌ي «همشهري كين» با اختلاف 5 راي دوم شد... و حالا در سال 2012 با اختلاف چشم‌گير 37 امتياز به جايگاه نخست برترين فيلم تاريخ سينما رسيد.

حضور سه فيلم سينماي صامت در جمع ده فيلم برگزيده منتقدان، كنار رفتن «پدرخوانده 1 و 2» از جمع ده فيلم اول منتقدان (آن‌هم در حالي‌كه در سال 2002 رتبه چهارم فهرست را داشتند) و «آواز در باران» (كه رتبه دهم بود) و «رزمناو پوتمكين» كه سال‌ 2002 ششم شده بود، ابقاي هفت فيلم از ده فيلم برگزيده سال 2002 ، بازگشت تناوبي «مصايب ژاندارك» به جمع ده فيلم برتر ‌با رعايت قانون ده سال حضور و ده سال غيبت (سال‌هاي 52، 72، 92 و 2012 در فهرست ده تايي حضور داشته) و حضور مجدد «جويندگان» پس از يك دوره غيبت در 2002 از نكات جالبي‌ست كه با مرور سريع فهرست امسال به چشم مي‌آيد.

سوال مهم براي ما اين است: جايگاه سينماي ايران در اين بازي برگزيدگان سينما كجاست؟ در ميان پنجاه فيلم برگزيده، فقط يك فيلم ايراني حضور دارد؛ «كلوزآپ» ساخته معتبرترين چهره‌ي جهاني سينماي ايران عباس كيارستمي كماكان به‌تنهايي سينماي ما را در اين فضفاها و فهرست‌ها نمايندگي مي‌كند. رتبه 42 در جمع پنجاه عنوان برگزيده به اين ساخته كيارستمي اختصاص پيدا كرده است... و همين.

اين فقط يك نظرخواهي و بازي بهترين‌هاي جذاب و هيجان‌انگيز است كه آن‌قدر جدي هست كه لازم نيست جدي‌اش بگيريم!

... و اما نتيجه نظرخواهي ماهنامه سايت اند ساوند براي انتخاب «ده فيلم برگزيده تاريخ سينما به انتخاب منتقدان جهان» در سال 2012 به اين ترتيب است:

1) سرگیجه (آلفرد هیچکاک، 1958) / 191 راي

2) همشهری کین (اورسن ولز، 1941) /‌ 157 راي

3) داستان توکیو (یاسوجیرو ازو، 1953) /‌ 107 راي

4) قاعده بازی (ژان رنوار، 1939) / 100 راي

5) طلوع (فردریش مورنائو، 1927) / 93 راي

6) 2001 : يك ادیسه فضایی (استنلی کوبریک، 1968) / 90 راي

7) جویندگان (جان فورد، 1956) / 78 راي

8) مردی با دوربین فیلم‌برداری (ژیگا ورتوف، 1939) / 68 راي

9) مصائب ژاندارک (کارل تئودور درایر، 1927) / 65 راي

10) هشت و نیم (فدریکو فلینی، 1963) / 64 راي

...........................................................

* فيلم‌هاي‌ از رتبه ده به بعد هم به اين شرح است

(براي تكميل فهرست كامل پنجاه فيلم برگزيده منتقدان)

رزمناو پوتمكين (سرگئي آيزنشتاين، 1925) / 63 راي

آتالانت (ژان ويگو، 1934) / 58 راي

از نفس افتاده (ژان لوك گدار، 1960) / 57 راي

اينك آخر الزمان (فرانسيس فوردكوپولا، 1979) / 53 راي

آخر بهار (ياسوجيرو ازو، 1949) / 50 راي

ناگهان بالتازار (روبر برسون، 1966) 49 راي

هفت سامورايي (آكيرا كوروساوا، 1954)/ 48 راي

پرسونا (اينگمار برگمان، 1966)/ 48 راي

آينه (آندري ناركوفسكي، 1974) / 47 راي

آواز در باران (استنلي دانن - جين كلي، 1951) / 46 راي

ماجرا (ميكل آنجلو آنتونيوني، 1960) / 43 راي

تحقير (ژان لوك گدار، 1963) / 43 راي

پدرخوانده (فرانسيس فورد كوپولا، 1972) / 43 راي

اُردِت (كارل تئودور دراير، 1955) / 42 راي

در حال و هواي عشق (ونگ كار واي، 2000) / 42 راي

راشومون (آكيرا كوروساوا، 1950) / 41 راي

آندري روبلف (آندري تاركوفسكي، 1966) / 41 راي

بزرگراه مالهالند (ديويد لينچ، 2001) / 40 راي

استاكر (آندري تاركوفسكي، 1979) / 39 راي

شوآ (کلود لانزمن، 1985) / 39 راي

پدرخوانده، قسمت دوم (فرانسيس فورد كوپولا، 1974) / 38 راي

راننده تاكسي (مارتين اسكورسيزي، 1976) / 38 راي

دزدان دوچرخه (ويتوريو دسيكا، 1948) / 37 راي

ژنرال (باستر كيتن - كلايد بركمن، 1926) / 35 راي

متروپليس (فريتس لانگ، 1927) / 34 راي

رواني (آلفرد هيچكاك، 1960) / 34 راي

ژان دیلمن،بروکسل، شماره ‌23، کوچه ‌کومرس (شانتال آكرمن، 1975) / 34 راي

تانگوي شيطان (بلا تار، 1994) / 34 راي

400 ضربه (فرانسوا تروفو، 1959) / 33 راي

زندگي شيرين (فدريكو فليني، 1960) / 33 راي

سفر به ايتاليا (روبرتو روسليني، 1954) / 32 راي

پاترپانچالي (ساتيا جيت راي، 1955) / 31 راي

بعضي‌ها داغشو دوست دارن (بيلي وايلدر، 1959) / 31 راي

گرترود (كارل تئودور دراير، 1964) / 31 راي

پيه‌رو خله (ژان لوك گدار، 1965) / 31 راي

زنگ تفريح (ژاك تاتي، 1967) / 31 راي

كلوزآپ (عباس كيارستمي، 1990) / 31 راي

نبرد الجزيرI (جيله پونته كورو،1966) / 30 راي

تارخ‌(هاي) سينما (ژان لوك گدار، 1998) / 30 راي

روشنايي‌هاي شهر (چارلز اسپنسر چاپلين، 1931) / 29

اوگستو مونوگاتاري (كنجي ميزوگوچي، 1953) / 29 راي

اسكله (كريس ماركر، 1962) / 29 راي

...................................

اين هم فهرست ده فيلم برتر تاريخ سينما به انتخاب کارگردانان در سال 2012:

1) داستان توکیو (ياسوجيرو ازو)