| |
احسان خوشبخت - در نوار چهارم از آثار برگزیدهٔ ما از تاریخ سینما، به جز ادای دین به آلن رنه در نود سالگیاش (و به واسطهٔ او به جووانی فوسکو)، یک کنتراست عمده مد نظر بوده است: كنتراست بین سینمای کلاسیک آمریکا با سینمای هنری مدرن اروپا با این فرض که یکی ادامۀ دیگری است.
به علاوه موسیقی «در جستجوی شوگرمن» و آواز اسکاری I’m easy رابرت کارادین از «نشویل» رابرت آلتمن را خواهید شنید.
00:00 کسوف (میکلآنجلو آنتونیونی، ۱۹۶۲) - جووانی فوسکو L'eclisse اگر اول به فهرست قطعات این مجموعه نگاه کنید و نام آنتونیونی و جووانی فوسکو را ببینید ممکن است این تصور ایجاد شود که موسیقی مدرن اروپایی برای ارکستری کوچک در انتظار ماست، اما با شنیدن قطعهٔ راک اندرولی «توییست» یادمان میآید که آنتونیونی استاد استفاده از موسیقی عامهپسند در فیلمهایش است، کاربردی که معمولاً نقشی هجوآمیز دارد، به خصوص در «کسوف».
02:49 نشویل (رابرت آلتمن، ۱۹۷۵) – کیت کارادین Nashville مثل آنتونیونی روایت آلتمن از دنیای موسیقی کانتری در شهر نشویل به هجویهای فراموش نشدنی از آمریکا بدل شد، اما تقاوتش با آنتونیونی در این است که اگر موسیقی راک ایتالیایی وارداتی است، موزیسینهای نشویل آدمهایی هستند در نوع خودشان استثنایی و از همه مهمتر اینکه آلتمن همیشه عنایتی خاص به فرمهای بومی موسیقی آمریکایی (جاز، فولک) داشته است. این آواز درخشان کیت کارادین برندهٔ اسکار شد.
05:50 هیروشیما عشق من (آلن رنه، ۱۹۵۹) – جووانی فوسکو و ژرژ دلرو Hiroshima Mon Amour چند روز پیش رنه ۹۱ ساله شد و ۹۱ سالهای که بازیگوشتر و تجربهگراتر از ۲۰ سالههای امروز است. موسیقی «هیروشیما» تکان دهنده است، اما مثل خود رنه و سینمای او پر است از تغییرهای ناگهانی، مودهای متغییر، بافتهای متضاد و آن رمزآمیزی جاودان سینمایش.
10:47 جنگل آسفالت (جان هیوستن، ۱۹۵۰) – میکلوش روژا The Asphalt Jungle این صدای شهر است در صبح زود، وقتی فقط رفتگران شهرداری و سارقان بانک بیدارند. پنج ستاره برای روژا.
13:22 بندر مهآلود (مارسل کارنه، ۱۹۳۸) – موریس ژوبر Le Quai des brumes گاهی یادمان میرود که عصرطلایی سینمای فرانسه - یعنی دورانی که موجنوییها از بیخبری «سینمای بابابزرگها» خواندند اما بعد چند سال شروع کردند به تقلید مو به موی الگوهای آن - چه جواهراتی برای تاریخ هنر باقی گذاشته است. این یکی از آن نمونههاست و همیشه آدم را به یاد ژرژ دلرو – یکی از آهنگسازان محبوب موج نو – میاندازد. دلیلش هم خیلی واضح است: دلرو آنقدر شیفهٔ ژوبر بوده که ارکستراسیون او را در کارهایش سرمشق قرار دهد.
15:34 بیگانه (رایدلی اسکات، ۱۹۷۹) - جری گلداسمیت Alien این آهنگسازِ با سلیقه با به کار گرفتن یک ارکستر فیلارمونیک برای موسیقی فیلمی ترسناک/علمی-تخیلی نشان داد که این ژانر به اندازهٔ هر ژانر دیگری مستحق «کلاس» و «پرستیژ» است.
19:35 پنجرهٔ عقبی (آلفرد هیچکاک، ۱۹۵۴) – فرانتس واکسمن Rear Window شاداب، زنده و مملو از طنز. استاد تعلیق موسیقی را در تضاد با مضمون فیلم به کار میگیرد و یا به روایتی دیگر، اگر کل فیلم را یک کمدی در نظر بگیریم، از واکسمن میخواهد که برای یک کمدی موسیقی بنویسد.
21:18 کانیبال هولوکاست (روجر دیودادتو، ۱۹۸۰) - ریز اورتولانی Cannibal Holocaust حتی مزخرفترین فیلمهای هم میتوانند موسیقی خوبی داشته باشند.
24:13 این زنان منتظر (اینگمار برگمان، ۱۹۵۲) - اریک نوردگرن Kvinnors väntan آرامش ظاهری و توازن موقت دنیای برگمان در صدای روحبخش هارپ ذخیره شده و باقی جدال بین سازهای زهی – دیوهای درون و ترسهای برگمانی – با هارپ است.
26:22 کاپیتان بلاد (مایکل کورتیز، ۱۹۳۵) – اریش وولفگانگ کورنگلد Captain Blood کورنگلد برای ارکستراسیون فاخر خود در استودیوی وارنر شناخته شذ. نمیتوانم انکار کنم که گذاشتن برگمان بین یک زبالهٔ اروپایی و یک شاهکار شمشیرزنی ارول فلین کنتراستی ایجاد میكند که به اندازهٔ خود قطعات برای شنونده حرف دارد.
28:17 سولاریس (آندری تارکوفسکی، ۱۹۷۲) - ادوارد آرتمییف Solaris یک کنتراست دیگر و اینبار با رجوع آرتمییف و سینمای هنری اروپا به پدر معنوي آن، باخ.
31:02 در جستجوی شوگرمن (مالیک بنجلول، ۲۰۱۲) - رودریگوز Searching for Sugar Man برندهٔ اسکار بهترین مستند سال دربارهٔ يك خوانندهٔ فراموش شده آمريكايي که در آفریقای جنوبی به سمبل مقاوت تبدیل میشود و طرفدارانش به جستجوی این چهرهٔ مرموز و گمشده موسیقی دهه هفتاد میروند. آوازهایی عالی در فیلم از آلبومهای رودریگوز وجود دارد که تحت تأثیر باب دیلن و به خصوص جیمز تیلور نوشته شدهاند.
|