گزارش يك فيلم كه هنوز ساخته نشده است
ابراهيم حاتمي‌كيا امسال پروژه شهيد چمران را خواهد ساخت؟/ آیا باید منتظر بازگشت حاتمی‌کیا به سینمای مطلوبش باشيم؟

سينماي ما- در خبرها آمده كه ابراهيم حاتمي‌كيا فيلم تازه‌اي را شروع خواهد كرد.«آیا باید منتظر بازگشت حاتمی‌کیا به سینمای خودش بود؟ آیا ابراهیم حاتمی‌کیا یک بار دیگر فیلم خودش را خواهد ساخت؟ باید منتظر بود و انشا‌الله نتیجه کار را بر روی پرده نقره‌ای دید. همه چیز برای بازگشت حاتمی کیا مهیاست.»

گروه فرهنگی مشرق به مقدمه بالا اضافه کرد: دیروز معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی در گفت‌و‌گو با فارس از آغاز تولید سینمایی چمران به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا خبر داده است. پس از فیلم گزارش یک جشن حاتمی کیا که هنوز اکران نشده، ساخت فیلم چمران که او از مدت‌ها پیش قول ساخت آن را داده بود، در دایره شک و تردید قرار گرفته بود که با این خبر لشکری‌پور از تصمیم فارابی برای آغاز تولید این اثر سینمایی اما اگر‌ها به پایان خود نزدیک می‌شود.

آخرین ساخته ابراهیم حاتمی کیا یعنی "گزارش یک جشن"، هنوز اکران نشده است و همین مساله باعث شده تا این فیلم آنچنان که باید کالبد شکافی نگردد؛ «گزارش یک جشن» بیش از اینکه در چارچوب سینمایی‌اش مطرح شده باشد در دایره حاشیه‌هایش مورد توجه قرار گرفته است». این را یکی از منتقدان سینمایی درباره «گزارش یک جشن» به زبان می‌آورد؛ منتقدی دیگر در یادداشتی که بر روی این فیلم می‌نویسد پا را فرا‌تر گذاشته و از «گزارش یک جشن» به شخصیت حاتمی کیا نقب می‌زند: «معمولا این طور است که آثار هنری یک هنرمند و یا تولیدات یک فیلم ساز را با خود او و شخصیت‌اش مقایسه می‌کنند، اما مقایسه آثار حاتمی کیا پس از آژانس شیشه‌ای با شخصیت او جفا به حاتمی‌کیا است.»

 این منتقد در ادامه چند پاراگراف پایین‌تر می‌نویسد: «درست است که در سینمای حاتمی کیا پس از "آژانس شیشه‌ای" همواره می‌توان رگه‌هایی از ابراهیم حاتمی کیا را پیدا کرد، اما واقعیت این است که این رگه‌ها هیچ‌گاه به حضور تمام و کمال فیلم ساز در فیلمش محدود نمی‌شود، ابراهیم حاتمی کیا در شرایطی که احتمالا خودش بهتر از هر کسی می‌تواند این شرایط را توضیح دهد پس از آژانس شروع به تصحیح تصویر خود کرد و همین باعث شده تا او قدم به قدم از خودش در آثارش فاصله بگیرد و از آژانس به "دعوت" و از دعوت به گزارش یک جشن برسد.»

سید مرتضی آوینی متفکر، هنرمند و روزنامه نگاره دهه‌های شصت و هفتاد ایران که ابراهیم حاتمی‌کیا و نسل قابل توجهی از سینما گران و خصوصا مستندسازان ایرانی تحت تاثیر او و اندیشه‌هایش قرار گرفتند در یادداشتی که در بارهٔ سینمای حاتمی کیا می‌نویسد- سینمایی که در آغاز دهه هفتاد در حال شکل گیری بود- به این نکته اشاره می‌کند که حاتمی کیا بیش از آنکه در گیر و دار تکنیک در سینمای خود باشد، درگیر حس است. اگر این نظر آوینی را درباره سینمای حاتمی کیا بپذیریم، یکی از بزرگ‌ترین آفت‌های سینمای ابراهیم حاتمی کیا را باید محدودیت و شکل دادن به حالت احساسات فیلم ساز در فیلم‌هایش دید، نکته‌ای که با انتقادات منتقدین قبلی هم قابل جمع است. بر همین اساس است که می‌توان گفت که حاتمی کیا احساساتش را در آثار پس از آژانس تغییر می‌دهد؛ آثاری می‌سازد که برای روح او در اولویت نیست و در ‌‌نهایت سعی می‌کند چیزهایی را احساس کند که به طور طبیعی شاید برای او اهمیت چندانی نداشته باشند اما عوامل بیرونی او را به آن سمت سوق می‌دهند و این گونه است که ابراهیم حاتمی کیا که یکی از حسی‌ترین فیلم سازان سه دهه اخیر ایران محسوب می‌شود، خود را در میان انتظارات بیرونی از فیلم ساز گم می‌کند و فیلم‌اش در نمی‌آید.

به هر روی حاتمی کیا قرار است پروژه جدید خود را در باره شخصیتی بسیار خاص در تاریخ ایران و حتی خاورمیانه یعنی دکتر مصطفی چمران آغاز کند. مصطفی چمران دارای درونگرایی عمیقی است که از آثار باقی مانده از او و خاطراتی که از این شخصیت مطرح می‌شود می‌توان این درون گرایی را درک کرد و چنین شخصیتی درست در میانه پر افت و خیز‌ترین فراز‌های تاریخ معاصر ایران و منطقه زیسته و ماجراهایی در ‌‌نهایت تحرک و افت و خیز را تجربه کرده است.

درون گرایی و حسی بودن ویژگی‌های مشترک میان شخصیت چمران و حاتمی کیا است و از سوی دیگر ابراهیم حاتمی کیا نشان داده است که به خوبی می‌توان چنین شخصیت‌هایی را در دل حوادث پر تنش روایت کند که «دیدبان» و «آژانس شیشه‌ای» دو نمونه بارز این توانایی در این کارگردان است. با این وصف آیا باید منتظر بازگشت حاتمی کیا به سینمای خودش بود؟ آیا ابراهیم حاتمی کیا یک بار دیگر فیلم خودش را خواهد ساخت؟ باید منتظر بود و انشاء الله نتیجه کار را بر روی پرده نقره‌ای دید. همه چیز برای بازگشت حاتمی کیا مهیاست.

منبع : ايسنا

به روز شده در : شنبه 27 اسفند 1390 - 3:56