سينماي ما- جدیدترین فیلم‌های فرهادی، میهن‌دوست، تبریزی، میری و مزدآبادی از جمله آثاری هستند که حضور نداشتن آنها در هیچیک از بخش‌های جشنواره بیست و هفتم فجر سئوال‌برانگیز است. با مروری بر فهرست فیلم‌های ایرانی حاضر در بخش‌های مختلف جشنواره فجر حضور نداشتن برخی فیلم‌ها جلب توجه می‌کند. فیلم‌هایی که برخی حضورشان زیر سایه حاشیه‌های گفته و ناگفته زیر سوال رفته و البته برخی هم به طور غیر منتظره از فهرست حاضران جا مانده‌اند. هر چند بعضی آثار به واسطه ترافیک کاری در جاده پر پیچ و خم آماده شدن برای جشنواره فجر جا مانده‌اند، اما به نظر می‌آید برخی فیلم‌ها نیز خودخواسته از این ماراتن کنار کشیده‌اند تا ...
+++

"طاووس‌های بی‌پر" نخستین فیلم جواد مزدآبادی نیز به گونه‌ای دیگر از جشنواره فجر جا ماند. این فیلم با حضور هنگامه قاضیانی و فریبرز عرب‌نیا، قصه و فضای خاص و متفاوت، حضور فیلمبردار جوان و خوش‌آتیه هومن بهمنش و همچنین تجربه‌های موفق مزدآبادی در عرصه فیلم مستند از گزینه‌هایی بود که می‌توانست حداقل در عرصه رقابت فیلم‌های اول و دوم حاضر باشد. اما به نظر می‌آید این فیلم در گیر و دار گرفتن پروانه ساخت، طی کردن روند اداری برای صدور آن و ... گرفتار شده و در نهایت نتوانسته به نمایش برای هیئت انتخاب جشنواره بیست و هفتم برسد. روندی که به نظر غیر معقول و عجیب می‌آید و البته سینمای ایران از این موارد کم به خود ندیده است.

"برخورد خیلی نزدیک" نخستین فیلم اسماعیل میهن‌دوست منتقد نام آشنای سینمای ایران است. میهن‌دوست که چند سال برای نگارش و رسیدن این فیلم به مرحله ساخت صبر و تلاش کرد، بالاخره امسال موفق شد آن را کلید بزند. قصه جذاب فیلم که یک مربع عشقی را از وجهی نسبتاً تازه مورد توجه قرار می‌دهد، حضور آنا نعمتی، لادن مستوفی، حمیدرضا پگاه و سروش صحت و البته سینماگر شدن یک نویسنده سینمایی برخی از مواردی بودند که انتظار برای دیدن این فیلم ایجاد می‌کرد. هر چند "برخورد ..." در پاییز کلید خورد اما تلاش برای اتمام و رساندن فیلم به جشنواره و نمایش برای هیئت انتخاب، آخرین خبری بود که درباره آن شنیده شد. هر چند میهن‌دوست به این نکته تأکید داشت که برای رساندن فیلمش به جشنواره حاضر نیست به کیفیت آن لطمه بزند. هنوز برای غیبت این فیلم در فهرست آثار جشنواره بیست و هفتم دلیلی خاص مطرح نشده است.

"پاداش" دوازدهمین فیلم کمال تبریزی پس از "همیشه پای یک زن در میان است" است. این فیلم بر اساس فیلمنامه محمد رحمانیان ساخته شده و داستان یک مدیر رده میانی دولت است که به عنوان پاداش به سفر حج می‌رود اتفاق‌هایی باعث تغییر نگاهش می‌شود. حسن معجونی، آتیلا پسیانی، احمد آقالو، آشا محرابی، بهمن زرین‌پور و صابر ابر بازیگران این فیلم هستند که در سکوت خبری ساخته شد. موضوع حساس فیلم به روایت کسانی که آن را دیده‌اند، خبرهای مبنی بر توقف و غیرقابل نمایش بودن آن، جذابیت زاویه نگاه تبریزی بخصوص از وجه طنزهای انتقادی از جمله مواردی بود که انتظار دیدن "پاداش" را در جشنواره بالا برد. اما به نظر می‌آید هیچکدام از این حاشیه‌ها مانع رسیدن فیلم به جشنواره نشده بلکه جلوه‌های ویژه تصویری فیلم که در حال ساخت در ترکیه است، آماده نشده و سازندگان ترجیح داده‌اند بدون این بخش‌ها "پاداش" را به جشنواره فجر نرسانند. هر چند گفته می‌شود این فیلم برای روزهای پایانی جشنواره خواهد رسید.

"درباره الی" چهارمین فیلم اصغر فرهادی از مهمترین غایبان جشنواره بیست و هفتم است. فرهادی پس از ساخت فیلم‌های "رقص در غبار"، "شهر زیبا"، "چهارشنبه‌سوری" و نگارش فیلمنامه‌های "ارتفاع پست" مشترک با ابراهیم حاتمی‌کیا، "کنعان" مشترک با مانی حقیقی و "دایره زنگی" پریسا بخت‌آور فیلم جدیدش را کلید زد.
"درباره الی" هر چند در سکوت خبری آغاز به کار کرد اما فهرست رنگین بازیگرانی چون ترانه علیدوستی، گلشیفته فراهانی، مریلا زارعی، شهاب حسینی، رعنا آزادی‌ور، احمد مهرانفر و ...، اولین نقش‌آفرینی مانی حقیقی و پیمان معادی، عکس‌های فیلم و یک خطی کنجکاوی برانگیز با توجه به لو نرفتن بازیگری که نقش "الی" را بازی می‌کند از جمله مواردی بودند که دیدن این فیلم را توصیه می‌کردند.
هر چند "درباره الی" از گزینه‌های قطعی حضور در جشنواره فجر امسال بود اما حاشیه‌های غیرمستقیم سرنوشت فیلم را در هاله ابهام قرار داد. هر چند هنوز حکم قطعی درباره گلشیفته فراهانی و پیامدهای نقش‌آفرینی او در یک فیلم هالیوودی مطرح نشده، اما به نظر می‌آید سرنوشت نامعلوم "درباره الی" اولین پس‌لرزه‌ این ماجرای جنجالی باشد. حاشیه‌هایی که باید پذیرفت به هیچ وجه به ماهیت و ذات خود فیلم بازنمی‌گردد بلکه همانطور که اشاره شد به طور غیرمستقیم کلیت فیلم را زیر سوال برده است. به هر حال آثار فرهادی اهمیت و جذابیت خاص خود را داشته و بدون این حاشیه‌ها نیز منتظران بسیار داشت. ضمن اینکه این حاشیه نیز انتظارها را برای دیدن آن بالا برده است. البته فرهادی پارسال با "دایره زنگی" هم این حاشیه‌ها را تجربه کرد که ختم به خیر شد. امید به اینکه همین سرنوشت خوش در انتظار "درباره الی"، فرهادی و دست‌اندرکاران فیلم باشد که حداقل حاصل تلاش چند ماهه آنها دیده شود.

"کتاب قانون" چهارمین فیلم مازیار میری پس از "پاداش سکوت" است. این فیلم بر اساس فیلمنامه‌ای از محمد رحمانیان ساخته شده و فضایی طنزآمیز دارد که ماجرای آشنایی و ازدواج یک مرد مسلمان و زنی مسیحی است. پرویز پرستویی و دارین حمسه بازیگران فیلم هستند که در سکوت خبری در لبنان ساخته شد. این فیلم که مدتی برای دریافت پروانه نمایش پشت درهای بسته ماند، به علت طولانی شدن این زمان وارد مرحله بازفیلمبرداری برخی سکانس‌ها شده است. با سفر بازیگر زن لبنانی فیلم به ایران برخی سکانس‌ها تغییرات جزیی و برخی دچار جرح و تعدیل شده و برخی دیالوگ‌ها نیز تغییر کرد. اما با همه این تغییرات این فیلم از غایبان جشنواره فجر است و هنوز علتی مشخص برای آن عنوان نشده است.

"تاکسی نارنجی" ابراهیم وحیدزاده، "دو خواهر" محمد بانکی و "پسر تهرونی" کاظم راست‌گفتار نیز از فیلم‌هایی هستند که هر چند حضوری ویژه برای آنها پیش‌بینی نمی‌شد اما انتظار نمایش آنها حداقل در بخش میهمان جشنواره بیست و هفتم می‌رفت. بخصوص که مراحل آماده سازی نهایی را طی کرده بودند. هر سه فیلم کمدی و در سطوح مختلف بین گیشه و مخاطب حرکت می‌کنند. البته در این میان می‌توان پیش‌بینی کرد "دو خواهر" گرفتار حاشیه‌های حضور محمدرضا گلزار شده که مدتی است از بازی در سینما کناره گرفته است. هر چند حرف‌هایی درباره ممنوع‌الکاری این بازیگر مطرح است که یک پاسخ قطعی نگرفته است.

"صد سال به این سالها" سامان مقدم و "آتشکار" محسن امیریوسفی نیز از فیلم‌های حاشیه‌دار جشنواره بیست و ششم فجر هستند که انتظار حضورشان در جشنواره بیست و هفتم می‌رفت که باز هم محقق نشده است. هر چند "آتشکار" پروانه نمایش دارد اما به نظر می‌آید موضوع خاص و نگاه طنز امیریوسفی به وازکتومی همچنان بايد منتظر نمايش عمومي  باشد.
"صد سال به این سالها" نیز هر چند جرح و تعدیل شده و نسخه‌ای به نسبت متفاوت از آن برای حضور در جشنواره فجر ارائه شده، همچنان امکان نمایش و حضور جشنواره‌ای را ندارد.