سینمای ما - شماره تازه ماهنامه فیلم با پرونده ویژه «فارست/بنجامین» منتشر شد. دبیر پرونده امیر قادری است که نقدی با تیتر «فارست بنجامین تراپی» درباره این دو فیلم نوشته و جواد رهبر و صوفیا نصرالهی هم با نوشتن مقالهها و انجام ترجمههای دیگر، در فراهم کردن این پرونده کمک کردهاند. باقی بخشهای شماره خرداد ماه ماهنامه فیلم از این قرارند... و همچنین مقدمه امیر قادری بر همین پرونده...
شماره: ۳۹۵ (خرداد 1388)فهرست مطالب
سینمای ایران
فلاش بك: نقد و نظر خوانندگان ماهنامهی فیلم دربارهی مطالب شمارههای گذشته و نویسندگان و مترجمانش
خشت و آینه: یادداشتهایی از نویسندگان مجله دربارهی نكتههایی در متن و حاشیهی سینمای ایران
رویدادها- فیلمهای تازه: روز داوری (عباس رافعی)، خانوادهی ارنست (محسن دامادی)، شیر و عسل (آرش معیریان)، اختاپوس (داود موثقی)، آقای دزد (شهرام شاهحسینی)/ سرانجام www.film-magazin.com: ملاحظات و دغدغههای دنیای مجازی/ رونق نمایش خانگی با فیلمهای اكراننشده/ هشتمین جشنوارهی فیلمهای ورزشی و تلویزیونی/ دومین دورهی انتخاب كتابهای سینمایی سال/ گزارش دومین دورهی دوسالانهی جایزهی بزرگ شهید آوینی؛ ویژهی برترین مستندهای سال/ شورای صنفی نمایش و اختلافها و بیانیههای بیشمار
ایستگاه خرداد: خبرهایی از برزو ارجمند/ عزتالله انتظامی/ مصطفی زمانی/ محمود سماكباشی/ مهراوه شریفینیا/ نادر طریقت/ ایرج طهماسب/ اصغر فرهادی/ كیوان معتمدی و هدایت هاشمی
مرگ در صحنه: نوشتههایی به مناسبت وقوع حادثهی تلخی كه منجر به مرگ زودهنگام پیمان ابدی (8831-1531) شد: شرح واقعه، مروری بر زندگی پیمان ابدی و نوشتههایی از احمد امینی، محمدعلی سجادی، حسن فتحی و سامان استركی در رثای او
در جستوجوی شگردهای مهرجویی: خاطراتی از سر صحنهی جدیدترین فیلم مهرجویی تهران، تهران
سایه/ روشن: حسن رضایی: سفیدیلشكر! و گوهر خیراندیش: زن هزارچهره
در تلویزیون: نگاهی به سریال اشكها و لبخندها/ نگاهی به برنامهی نقره/ نگاهی به پیامهای بازرگانی تلویزیون و پاسخ یكی از سازندگان این پیامهای بازرگانی به چند پرسش در اینباره/ عیشی كه مدام كور میشود
آتش در نیستان: مجموعهای دربارهی سریال بیگناهان (احمد امینی): نقدهایی بر سریال/ گفتوگوی یكتا ناصر با مسعود كرامتی/ گفتوگو با نازنین احمدی/ گفتوگو با احمد امینی و سعید شاهسواری
سینمای جهان
- نمای دور: تنفس هوای دیگران: رقابت برای میزبانی فیلمهای خارجی/ گپی با پدرو آلمودووار، كارگردان آغوشهای گسسته: نامهی عاشقانهی من به سینما
خبرهای كوتاه: حضور فعالانهی بازیگران هندی در انتخابات/ جنجال زاغهنشین/ بازگشت وودی آلن به منهتن/ ژانگ ییمو و فیلم كمدی/ اعتصاب، اینبار در هندوستان/ اعتصاب غذای میا فارو/ فیلم آمریكایی سرگئی بودروف/ مخالفت جكی چان با آزادی!/ «رمز داوینچی»3/ ركوردشكنی «صخرهی سرخ»2/ بازگشت زاتوییچی/ سینمای سهبعدی، منجی هالیوود؟/ كمك دولت اسلواكی به سینما/ وارنر، موفقترین كمپانی/ و...
- نمای متوسط: بینالمللی (تام تیكور)/ شانس اتفاقی (زویا اختر)/ انتقام (گوتس اشپیلمان)/ وندی و لوسی (كلی رایچارت)
- نمای درشت: نگاهی به سكوت لورنا (ژانپیر و لوك داردن) و سینمای برادران داردن، و گفتوگویی با آنها
سایهی خیال: فارست/ بنجامین، پیشنهادهایی برای پیمودن مسیر زندگی: مجموعهای دربارهی مورد عجیب بنجامین باتن (دیوید فینچر) و شباهتهای میان دنیای فارست گامپ (رابرت زمكیس) و دنیای بنجامین باتن/ گزیدهای از نظرهای مخالف منتقدان خارجی دربارهی فیلم/ فیلم به روایت بازیگرانش/ حرفهای عوامل فیلم/ گفتوگو با اریك راث فیلم نامهنویس/ مورد شگفت انگیز فارست گامپ: همهی شباهتهای دو فیلم/ فارست گامپ چه گونه ساخته شد و چرا «فارست گامپ2» هرگز ساخته نشد؟/ گفتوگو با رابرت زمكیس/ گفتوگویی شیرین و كمیاب با فینچر
نقد فیلم
نقدهایی بر حریم (سیدرضا خطیبیسرابی) و نگاهی به ژانر وحشت در سینمای ایران/ آخرین ملكهی زمین (محمدرضا عرب)/ همیشه بهرام بیضایی...: اسطورهی یك فیلمساز، و بتی كه دیگرانش بشكستند/ اشتهای بیكران و سفرهی گسترده: اخراجیها 2 (مسعود دهنمكی) نشانهی كاملی از دوران ماست/ نقد خوانندگان/ گزارش اكران
بیست سال پیش در همین ماه: نگاهی به شمارهی 77 ماهنامهی «فیلم» (خرداد ۱۳۶۸)
نامهها: پاسخ به پرسشها خوانندگان
و حالا مقدمه امیر قادری بر پرونده فارست/بنجامین:
فارست/بنجامین
سلیقههای خاص و گرایشهای موردی را اگر کنار بگذاریم، «مورد شگفتانگیز بنجامین باتن» در کنار میلیونر زاغهنشین، میلک، شوالیه تاریکی و وال.ئی، در گروه مطرحترین و تحسین شدهترین فیلمهای سال 2008 قرار گرفته است. یک پروژه قدیمی که سالها در استودیوهای هالیوود آمد و رفت و مثل هر قصه فانتزی انسانگرایانه دیگری از زیر دست استیون اسپیلبرگ هم عبور کرد، تا رسید به اریک راث فیلمنامهنویس و بعد هم دیوید فینچر فیلمساز که برای اکران فیلم تازهاش بعد از زودیاک، دقیقا ثانیه شماری میکردیم.
از طرف دیگر فارست گامپ بود که در این 15 سال اخیر، به فیلم محبوب نه فقط سینما دوستها، که مردم و عامه تماشاگران بدل شده است. فیلم زمهکیس زمان خودش موفق شد. هم خیلی فروخت و هم اسکار گرفت. اما در گذر سالها به فیلم محبوب، بسیار محبوبی تبدیل شده که بارها و بارها دیده میشود و هنوز که هنوز است دست به دست میچرخد.
همیشه در برنامه هایم بود که یک پرونده سایه خیال را برای فارست کنار بگذاریم، و مورد شگفتانگیز بنجامین باتن را که دیدم، مثل دهها هزار تماشاگر دیگرش در سراسر جهان، متوجه شباهتهای انکار ناپذیر دو فیلم شدم که با وجود منابع اقتباس گوناگونشان، هر دو حاصل یک جهان و یک دیدگاه خاص بودند. بخش مهمی از جهان ذهنی اریک راث فیلمنامهنویس. خالق تعدادی از مهمترین فیلمهای یکی دو دهه گذشته سینمای جهان که روزی روزگاری در مجموعه مقالاتی به خصوص باید به خودش بپردازیم.
پس دو پرونده را یکی کردیم. اینها دو فیلماند که پیشنهادهایی برای پیمودن مسیر زندگی به انسان میدهند. فارغ از ارزشهای معمولشان به عنوان دو فیلم خوب، حاصل عمر آدمهایی هستند که مثل همه ما در طول زندگی، با شادیها و غم های فراوانی رو به رو شدهاند، و حالا دنبال راه هایی برای بهتر گذراندن عمرشان میگردند. به نظرم میشود حتی به فارست تراپی و بنجامین تراپی فکر کرد. میشود دوره هایی گذاشت و به آدمها یاد داد تا با تماشای این فیلمها به خودشان کمک کنند. و از اریک راث و دیگر آدمهای شریک در خلق این پروژهها یاد گرفت که چطور مسیری برای زندگیمان انتخاب کنیم. بحرانها را پشت سر بگذاریم و بهره بیشتری از زندگیمان ببریم.
مقالهام را با تکیه بر چنین دیدگاهی نوشتهام، و سعی کردم کل پرونده یک حالت قرینه میان دو فیلم داشته باشد. با گفتگوهایی از بازیگران و دیگر عوامل فنی (که نقش مهمی در باوراندن فضای آثار داشتهاند) و مطالبی درباره موارد مشترک ریز و درشت هر دو فیلم. (که موضوع بحث مورد علاقه بلاگرهای سینمایی در آن سوی آب بوده است). و داستان تولیدشان.
برگ برنده ما اما دو گفتگوی جذاب با کارگردانهای فیلمهاست. به خصوص گفتگوی دیوید فینچر. عمری و مفصل و پر و پیمان. از فینچر کم گفت و گو گیر میآید و این گفتگوی طولانیاش با گاردین غنیمتی بود که پیش از اینها نمونهاش را نداشتهایم. در یکی دو پروندهای که با هر فیلم تازه درباره استاد درآوردهایم. به همین خاطر بیشتر سعی کردیم به فیلم بپردازیم نه فیلمساز که پیش از اینها زیاد دربارهاش نوشتهام. و حالا باید حرف تازهای میداشتیم. که حرف تازه همین گفتگوی روان است درباره کل کارنامه کاریاش و همچنین فیلمی که به هر حال یکی از مطرحترین محصولات سال 2008 بود و به نظر من بهتریناش. خواندناش لذتبخش است و پر از اطلاعات و شوخیهای جذاب. یک نمونه موردی برای این که ببینید و بدانید سازندگان این فیلمها خودشان چه جوری کار کردهاند و عمرشان را گذارندهاند.