سینمای ما- نيويورك تايمز در گزارشي از فيلم‌هاي حاضر در بخش غيرانگليسي جوايز اسكار نوشت: فيلم ايراني «جدايي نادر از سيمين» جايزه اسكار 2012 را كسب خواهد كرد. روزنامه آمريكايي نيويورك‌تايمز روز جمعه در گزارشي به قلم «لري روتر» درباره بخش غيرانگليسي هشتادو چهارمين دوره جوايز اسكار به بررسي فيلم‌هاي حاضر در اين بخش جنجالي جوايز اسكار پرداخته است.

در ابتداي اين گزارش مي‌خوانيم: «از 63 فيلم معرفي‌شده به بخش غيرانگليسي جوايز اسكار امسال، تعدادي هنوز نمايش تجاري خود را در سينماهاي آمريكا آغاز نكرده‌اند و به نظر برخي از آنها هرگز نمايش نخواهند يافت. اين بخش از جوايز اسكار از زمان راه‌اندازي از سال 1947 همواره با جنجال‌، گمانه‌زني‌ و شايعه همراه بوده و امسال نيز از اين قاعده مستثنا نخواهد بود.»

«اولين جرقه‌هاي جنجال در بخش غيرانگليسي جايزه اسكار زماني رقم خورد كه نماينده‌ پورتوريكو از حضور در اين جوايز محروم شد. آكادمي اسكار به نماينده پورتوريكو اعلام كرد كه نمي‌تواند با فيلمي اسپانيايي وارد رقابت جوايز اسكار شود، چرا كه آنها جزئي از آمريكا محسوب مي‌شوند.»

پس از آن نوبت به كشور آلباني رسيد كه فيلم «بخشش خون» را به آكادمي اسكار معرفي كرده بود، اما پس از آنكه شكايت از اين فيلم مبني بر استفاده نكردن از ديالوگ‌هاي غيرانگليسي مطرح شد، فيلم «عفو» به عنوان نماينده رسمي آلباني به جوايز اسكار فرستاده شد.

اين روزنامه پرتيراژ در ادامه نوشت: «امسال فيلم‌هاي سرشناسي از كارگردانان موفق سينماي جهان كه سابقه نامزدي و كسب جايزه اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي را دارند وارد عرصه رقابت شده‌اند. اما سوالي كه بارديگر مطرح مي‌شود اين است كه آيا يكه‌تازي سنتي اروپا در اين بخش امسال نيز ادامه خواهد داشت؟»

«از زمان راه‌اندازي بخش غيرانگليسي جوايز اسكار تنها سه فيلم از قاره آفريقا توانسته‌اند جايزه اين بخش را كسب كنند و به غير از ژاپن ‌(چهار جايزه اسكار) و تايوان (يك بار در سال 2000) هيچ كشوري از آسيا و خاورميانه نتوانسته است جايزه اسكار خارجي را بگيرد و همواره كشورهاي اروپايي بودند كه يكي پس از ديگري جوايز اين بخش را به خود اختصاص داده‌اند.»

نيويورك تايمز در گزارش خود آورده است:‌ امسال شانس اول كسب جايزه اسكار بهترين فيلم خارجي «جدايي نادر از سيمين» خواهد بود. اين فيلم اگرچه فقط در جشنواره‌ها نمايش يافته و هنوز اكران تجاري آن در سينماهاي آمريكا آغاز نشده است، اما بازتاب نمايش اين فيلم در كشورهاي خارجي و موفقيت‌هايي كه كسب كرده حاكي از اين اجماع‌نظر است كه ساخته جديد اصغر فرهادي جايزه امسال اسكار بهترين فيلم خارجي را دريافت خواهد كرد.

در اين ميان، برخي تصميمات عجيب كشورهاي اروپايي در انتخاب نمايندگان اسكاري خود موجب شده است تا فيلم‌هايي مانند «روزي روزگاري در آناتولي» محصول كشور تركيه، ‌اميد به دريافت جايزه اين بخش داشته باشد. از جمله اين تصميمات سوال‌برانگيز مي‌توان به حذف فيلم «پوستي كه در آن زندگي مي‌كنيم» ساخته پدرو آلمادوار از اسپانيا و فيلم «ما يك پاپ داريم» ساخته ناني مورتي از ايتاليا اشاره كرد.

كشور آلمان نيز با فرستادن مستند «پينا» ساخته «ويم وندرس» به آكادمي اسكار دست به ريسك بزرگي زده است. چراكه تاكنون سابقه نداشته اثري مستند جايزه اول اين بخش را دريافت كند. هرچند پرتغال نيز با انتخاب فيلم «ژوزه و پيلار» كه اثري مستند درباره «ژوزه ساراماگو» است، كور سوي اميدي براي خود ايجاد كرده است.

نامزدهاي جايزه اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي امسال اكثرا با موضوعاتي چون جنگ‌، درگيري‌، سركوب و فساد وارد اين رقابت شده‌اند، دقيقا برخلاف سال‌هاي گذشته كه انتقام و تاوان موضوع اصلي فيلم‌هاي نامزد اسكار خارجي بودند.

اعضاي آكادمي اسكار امسال براي انتخاب نامزدهاي نهايي بهترين فيلم غيرانگليسي بايد صبوري بيشتري داشته باشند. حضور فيلم چهار ساعت‌ونيم «داستان صديق؛ نگهبانان رنگين كمان» از تايوان كه مقاومت مردم بومي تايوان در مقابل نيروهاي پادشاهي ژاپن را به تصوير كشيده است يا فيلم دو ساعت‌ونيم «گل‌هاي جنگ» ساخته ژانگ ييمو از چين كه موضوعي جنگي دارد از جمله فيلم‌هايي هستند كه آكادمي اسكار را بي‌حوصله خواهد كرد.

اما همه فيلم‌هاي امسال نامزد اسكار خارجي امسال جدي و طاقت‌فرسا نيستند و مي‌توان به نمونه‌هايي كه انسان را به تفكر وامي‌دارد و الهام‌بخش هستند اشاره كرد. براي مثال‌، فيلم «Le Havre» ساخته آكي كوريسماكي از فنلاند يك داستان فانتزي 90 دقيقه‌اي است كه درباره جوان پناهنده آفريقايي است كه تحت حمايت يك واكسي فرانسوي درمي‌آيد و از درونمايه سياسي برخوردار است و البته سخاوت روح و انسانيت را نيز متجلي ساخته است.

نمونه ديگر فيلم «اعلان جنگ» از فرانسه است كه داستان زوج جواني را نشان مي‌دهد كه به بيماري كشنده‌اي مبتلا هستند و نوزاد پسر آنها نيز از آن رنج مي‌برد.

امسال نامزدهاي جايزه اسكار خارجي از هر ژانري حضور دارند. «خانم بالا» از مكزيك كه يك نقد تند اجتماعي درباره قاچاق مواد مخدر است يا «جدايي نادر از سيمين» از ايران كه بي‌شباهت به ملودرام‌هاي هاليوودي نيست و طرفداران آثار برنده اسكار مانند «كرامرعليه كرامر» يا «برخورد» با آن آشنا هستند.

بخش غيرانگليسي جوايز اسكار يكي از جذاب‌ترين شاخه‌هاي جوايز اسكار است و فيلم‌هاي بلندي كه خارج از آمريكا توليد شده باشند و ديالوگ‌هاي به‌كاررفته در آن‌ها عمدتا غيرانگليسي باشد، مجاز به رقابت در آن هستند.

كشور نيوزلند نيز براي اولين‌بار در اين بخش از جوايز اسكار حضور يافته است. از سوي ديگر، دو فيلم تحسين ‌شده‌ سينماي جهان شامل «پوستي كه در آن زندگي مي‌كنم» به كارگرداني پدرو آلمادوار از اسپانيا و «ما يك پاپ داريم» ساخته ناني مورتي از ايتاليا از راهيابي به جمع نامزدهاي اوليه‌ جوايز اسكار 2012 بازماندند.

زماني ‌كه اولين مراسم اعطاي جوايز اسكار در 16 مي 1929 براي تقدير از بهترين فيلم‌هاي سال 1927 برگزار شد، بخش جداگانه‌اي براي فيلم‌هاي غيرانگليسي تعريف نشده بود. اگرچه آكادمي اسكار بين سال‌هاي 1947 تا 1955 جوائز افتخاري به بهترين فيلم‌هاي غيرانگليسي ساخته‌شده در خارج از آمريكا اعطا مي‌كرد،‌ اما اين جوايز مبناي قابل قبولي نداشتند.

براي مثال در سال 1953 اين بخش از جوايز اصلا برگزار نشد و حتي در آن سال‌ها هيچ رقابتي در اين بخش وجود نداشت؛ چراكه درواقع هيچ نامزدي معرفي نمي‌شد و تنها يك فيلم به‌عنوان اثر برتر انتخاب مي‌شد. از سال 1956 در بيست‌ونهمين مراسم سالانه جوايز اسكار بود كه بخش بهترين فيلم غيرانگليسي رسما راه‌اندازي شد و تا به امسال هردوره برگزار مي‌شود. برخلاف ديگر بخش‌هاي جوايز اسكار، بهترين فيلم غيرانگليسي منحصرا به يك فرد تعلق نمي‌گيرد؛ گرچه كارگردان فيلم جايزه را دريافت مي‌كند، اما اين جايزه‌اي است براي كل كشور معرفي‌كننده آن فيلم.

در سال‌هاي برگزاري اين جايزه، فيلم‌هاي محصول كشورهاي اروپايي يكه‌تاز بي‌رقيب اين عرصه بوده‌اند؛ به طوري ‌كه از 62 جايزه بهترين فيلم غيرانگليسي اسكار تا به امروز، 51 جايزه نصيب فيلم‌هاي اروپايي شده است و سهم كشورهاي آسيايي تنها پنج جايزه، كشورهاي آفريقايي3 جايزه و كشورهاي قاره آمريكا نيز 3 جايزه اسكار بوده است.

يكي از انتقاداتي كه هميشه به آكادمي اسكار در برگزاري اين بخش وارد مي‌شود، محدود بودن كشورها در معرفي تنها يك فيلم است. قانون آكادمي اسكار مي‌گويد «هر كشور، يك فيلم» و اين قانون اگرچه فرصت برابري براي همه كشورها در اين رقابت ايجاد مي‌كند، اما ازسوي ديگر موجب مي‌شود تا كشورهايي چون ايتاليا، آلمان يا فرانسه كه از سينماي پويا و قدرتمندي بهره مي‌برند، مجبور به ناديده گرفتن برخي فيلم‌هاي مطرح خود شوند.

ديگر محدوديتي كه قانون اين بخش ايجاد مي‌كند، گريبان كمپاني‌هاي سازنده آن را مي‌گيرد. در برخي موارد چندين كشور مشتركا اقدام به ساخت يك فيلم مي‌كنند و از آنجايي كه هيچ‌ يك نمي‌توانند منحصرا آن را متعلق به خود بدانند، در نتيجه آن فيلم به رغم شايستگي از حضور در رقابت اسكار بازمي‌ماند؛ نمونه بارز آن «خاطرات دوچرخه» (2004) محصول مشترك چند كشور بود كه نتوانست از سوي هيچيك از سازندگان به اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي معرفي شود. هرچند اين فيلم جايزه اسكار بهترين موسيقي را كسب كرد و در جشنواره‌هاي متعدد تحسين شد.

همان ‌طور كه در ابتداي مطلب گفته شد، كشورهاي اروپايي بيشترين سهم را در جوايز اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي اسكار داشته‌اند كه در اين ميان فيلم‌هاي ايتاليايي بيشترين جايزه را نصيب خود كرده‌اند. ايتاليا مجموعا 13بار موفق به كسب جايزه اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي شده و در مجموع 27 بار نامزد اين جايزه بوده است. فرانسه با 12بار كسب اين جايزه در مكان دوم قرار دارد. اين در حاليست كه فيلم‌هاي توليد اسپانيا با اختلافي چشم‌گير يعني 4 جايزه اسكار در رتبه سوم مشتركا با ژاپن قرار گرفته است. چهار كشور سوئد، شوروي سابق، هلند و چك‌واسلواكي سابق هركدام سه‌بار اين جايزه معتبر را كسب كرده‌اند. دانمارك، آلمان، آرژانتين و سوئد نيز با كسب دو جايزه بهترين فيلم غيرانگليسي در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. 11 كشور ازجمله تايوان هركدام يك‌بار اين تجربه شيرين را داشته‌اند.


از ميان تمامي كارگرداناني كه كسب جايزه اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي را تجربه كرده‌اند، «فدريكو فليني»، كارگردان بلندآوازه سينماي ايتاليا متمايزتر است. وي در مقام كارگردان توانست چهار بار اين جايزه معتبر را كسب كند و از اين حيث همچنان ركورددار است. «فليني» در سال‌هاي 1956 براي «جاده»، 1957 براي «شب‌هاي كابيريا»، 1963 براي «هشت‌ونيم» و در سال 1974 براي «آماركورد» چهار اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي را براي سينماي ايتاليا به‌ همراه آورد.

جدایی نادر از سیمین  و شانس کاندیداتوری  اسکار بهترین فیلمنامه

سایت گلددربی که به سایت مرجع پیش بینی رویدادهای هنری در دنیا معروف است، فیلم جدایی نادر از سیمین را در فهرست گزینه های احتمالی بهترین فیلمنامه اسکار قرار داد. در این مطلب آمده است: فیلم جدایی نادر از سیمین نه تنها کاندیدای بهترین فیلم خارجی اسکار که جزو شانس های فیلمنامه برتر هم قرار دارد. اصغر فرهادی داستانی زوجی را روایت می کند که میان ماندن در ایران یا رفتن از زادگاهشان سردرگم هستند.