دانلود

حرف های پژمان لشکری پور (مدیر گروه فیلم و سریال شبکه دو) درباره وضعیت آثار نمایشی و سریال «عبور از پاییز»
ارتقاء سطح سليقه مخاطب در كوتاه مدت دست نيافتني است/ چرا زماني كه تجربه هايي صورت مي گيرد و طبعاً ممكن است ضعف داشته باشد سعه صدر نشان نمي دهيم

سینمای ما- هفت ماه پيش در بهمن سال 1387 پژمان لشكري‌پور مديريت گروه فيلم و سريال شبكه دو را پذيرفت. او كه خود از اهالي مطبوعات بود، در اين مدت از مطبوعات فاصله گرفت و هيچ اظهارنظر يا مصاحبه‌اي را قبول نكرد. در اين مدت كارهاي بسياري در گروه فيلم و سريال شبكه دو صورت گرفت. لشكري‌پور با آشنايي به حوزه سينما و تجربه كار در امر توليد، در كوتاه مدت موجب تغيير و تحولي محسوس در آثار نمايشي و ارتقاي سطح كيفي اين آثار در شبكه دو شد. بالاخره سكوت چند ماهه او، با پيگيري‌هاي ما شكسته شد و مدير گروه فيلم و سريال شبكه دو، از برنامه‌هايي كه در اين مدت در گروه فيلم و سريال شبكه دو دنبال كرده و به مرحله اجرا رسانده است، وضعيت تله‌فيلم‌سازي و ساخت مجموعه‌هاي مناسبتي (به‌مناسبت روز آنتن رفتن سريال عبور از پائيز)، توليد فيلم و سريال در شبكه دو به عنوان شبكه كودك و مسائل نظارتي و ... سخن گفت.

* در زمان مديريت در گروه فيلم و سريال شبكه دوم سيما چه برنامه‌هايي را براي هرچه بهتر شدن توليدات نمايشي پيشنهاد كرديد و چقدر از برنامه‌ها به مرحله اجرا رسيد؟
- چند محور در حكمي كه مدير شبكه به من دادند، عنوان شده بود و مأموريت‌هايم در چارچوب همان موارد مي‌توانست تعريف شود. يكي از آن‌ها گسترش كمي توليدات نمايشي داخلي است كه تلويزيون در چارچوب افق رسانه‌اش بايد به تعادل برسد و در راستاي آن نسبت پخش توليدات ايراني به توليدات خارجي است، ضمن اين كه تأكيد مدير شبكه نيز بر اين بود كه توليد كمي را با توجه به مقدورات شبكه افزايش دهيم و باكس‌هاي كمتري را به پخش توليدات خارجي اختصاص دهيم و با اين كار شاهد استقبال مردم خواهيم بود. محور بعدي توسعه كيفي بود. توسعه كيفي يك واژه كلي است و مطلب مهمي در آثار تلويزيوني است. با توجه به مخاطب وسيع تلويزيون و ارتباط مستقيم برنامه‌هاي تلويزيوني با فرهنگ وباورهاي مردم همچنين سطح سليقه مردم كيفيت آثار بايد مورد توجه قرار گيرد.
توسعه و رشد كيفي در آثار تلويزيون و سينما به سادگي به دست نمي‌آيد يكي از راه‌هاي حصول توسعه كيفي افزايش كمي توليدات است كه مي تواند به كيفيت بهتر و مطلوب تر منجر شود. مطلب ديگر كه حايز اهميت است فضاي رقابتي در بخش توليد است. دايره تهيه كنندگان و عواملي كه قرار است فعاليت كنند وسيع‌تر شوند تا به يك دايره بسته محدود نشويم، وقتي اين اتفاق بيافتد بين سازندگان آثار رقابت به وجود مي‌آيد. از سوي ديگر اگر در سيستم اجرايي به سمتي برويم كه نظام ارزيابي و يا گردش نظارت در گروه فيلم و سريال به وجود آوريم به گونه‌اي كه ملاك بعدي كارافراد، كارهاي قبلي آن‌ها باشد و توليدات امسال تهيه‌كنندگان را با سال‌هاي گذشته مقايسه كنيم، براي حصول به سطح كيفي گام‌هاي مؤثري برداشته‌ايم. بنابراين اگر اين دو مسير؛ وسعت بخشيدن به دايره همكاري با افراد باتوجه به استطاعت نيروي انساني حوزه نمايشي و به خصوص در بخش تهيه كنندگي و فقري كه در زمينه بازيگري و كارگرداني در اين حوزه به چشم مي‌خورد و توجه به سياست چندوجهي توسعه كيفي و اهتمام به نيروهاي فكري جديد و افراد مستعد و خلاق (كه تجربه‌اش را در زمان مديريت در ارشاد و كار با فيلمسازان اول و دوم را داشتم ) داشته باشيم، مجموعه اي خواهيم داشت كه همه تلاش مي‌كنند تا كيفيت آثار را بالا ببرند و توانايي خود را به اثبات برسانند اما به يك نكته بايد اشاره داشت كه اين كار و رسيدن به توسعه كيفي احتياج به زمان دارد. توليد يك سريال مدت‌ها طول مي‌كشد، رسيدن به هدف زمان‌بر است اما در كوتاه مدت مي‌توانيم در تله‌فيلم‌هايي كه از شبكه دو پخش شد در اين مدت 7 ماه كه در خدمت عزيزان هستم، بارقه‌هايي از رشد كيفي را شاهد باشيم. هم به لحاظ موضوع و تطبيق با تقويم زماني و هم به لحاظ كيفي سعي كرديم در راستاي اهداف شبكه به توفيقاتي برسيم در كوتاه مدت من بارقه‌هايي در آثار سينمايي تلويزيوني مي‌بينم اما طبعاً ملاك قضاوت من نيستم و بايد قضاوت درست را مخاطبان و دستگاه‌هاي نظارتي سازمان و كارشناسان و منتقدان بايد انجام بدهند.

* با چه هدفي توليد سريال طنز و يك شب در ميان را براي پخش از شبكه در نظر گرفتيد؟ با توجه به اين كه توليد طنز شبانه در سال‌هاي اخير در شبكه دو مسبوق به سابقه نبوده است...
- آنطور كه به‌خاطر مي‌آورم در سال‌هاي گذشته سريال «بانكي‌ها» در شبكه دو توليد و پخش شده بود. محور طنز شبانه در رسانه ملي كه مخاطب چند ده ميليوني دارد، بهترين روش براي انتقال مفاهيمي است كه مد نظر و وظيفه رسانه است. ماهيت كار طنز اين گونه است كه اگر در هفته پخش چند باره نداشته باشد جذابيت‌اش را براي مخاطب از دست مي‌دهد مانند برخي از سريال‌ها كه براي پخش چند باره در نظر گرفته مي‌شوند نه يك روز در هفته. تجربه هم نشان داده سريال‌هايي كه ظرفيت پخش يك بار در هفته را دارند، وقتي چند بار پخش مي‌شوند يا بالعكس چقدر در جذب و همراهي مخاطب تأثير منفي دارد. استفاده ظرفيت نمايشي براي پخش بسيار مهم است همانطور كه در سينما توزيع درست آثارمطلب مهمي است. توزيع و سياستگذاري براي نمايش مناسب براي هر اثر به همان اندازه مؤثر است كه سياستگذاري براي توليد مهم است و اگر تؤامان با هم دنبال نشود هدف كار به فرجام درستي نمي‌رسد. با توجه به نيازي كه در بالا عنوان كردم به نظرم همه شبكه‌ها علاقمندند اگر كار خوب و متن خوبي داشته باشند، به اين توفيق دست يابند، ضمن اين كه برنامه‌ريزي توليدي اين نوع آثار شبكه را راحت مي‌كند زيرا وقتي با يك گروه به تعامل درستي برسند و به يك نقطه مشترك دست يابند، مي‌توانند در يك زمان فعاليت كنند و مخاطبان را با خودشان همراه كنند. طنز «شمس العماره» هم با توجه به اهدافي كه براي آن ترسيم كرديم مانند صرفه‌جويي و زدودن باورهاي نادرست در قالب داستان پيام‌هايي مي‌دهد. تلاش هم شد در بخش اجرا با استفاده از چهره‌هاي سرشناس و دوست داشتني براي مردم جذاب و دلچسب باشد. انشاءالله دور جديد نمايش مجموعه پس از ايام ماه مبارك رمضان تعدادش به 5 شب افزايش خواهد يافت تا ضريب همراهي مخاطب با اين سريال بيشتر شود و به اهدافي كه مد نظر شبكه و گروه هم هست درتعامل با مخاطب به دست بيايد.

* از كيفيت كار راضي هستيد؟
- من به يك مطلب معتقدم. آن روزي كه مديريت فرهنگي از كارش رضايت داشته باشد آن روز، سرآغاز سراشيبي تند و وحشتناك است. در بحث كيفي در كار نمايشي به رضايتمندي معتقد نيستم. بايد تلاش كنيم هر روز بهتر از روز گذشته باشيم. اما به طور مشخص احساس مي‌كنم مجموعه از پتانسيل خوبي براي اين كه يكي از مجموعه‌هاي به يادماندني تلويزيون در اين سال‌ها باشد، برخوردار است. البته از ظرفيت‌هاي كامل اين پتانسيل استفاده نشده اما چون در ابتداي كار هستيم تلاش‌مان بر اين است كه ضريب اين راندمان و بهره‌وري را بالا ببريم.

* وجود ناظران كيفي در آثار نمايشي (سريال و فيلم‌هاي تلويزيوني) چقدر در سطح كيفي آثار مؤثر است؟ با توجه به اين كه برخي از عوامل توليد با حضور اين افراد موافق نيستند.
- اين بحث بسيار مهمي است. من از روز اول حضورم به اين مسئله توجه ويژه‌اي داشتم و به اين معتقدم معني اجرايي ناظر كيفي در تلويزيون طي سال‌هاي گذشته خوب به كار گرفته نشده است و حتي در بعضي جاها از مسير اصلي‌اش هم منحرف شده است. تعريفي كه از ناظر كيفي در شبكه ارائه دادم و سعي كرديم در اجرا هم ثابت قدم باشيم و به اين تعريف نزديك شويم اين است كه ناظر كيفي به عنوان نماينده گروه به طور مشخص با يك پروژه سر و كار دارد و مي‌تواند وارد اطلاعات جزئي پروژه شود، اين فرد مي‌توانند براساس توانايي كه دارند از جمله آشنايي به متن، روابط و ضوابط توليد تلويزيون و هدفي كه در ساخت آن اثر نمايشي دنبال مي‌شود، كمك كنند تا پتانسيل‌هاي موجود در متن و گروه كه باعث انتخاب آنها شده با كمك تهيه كننده و كارگردان هرچه بيشتر به سطح نهايي و سقف كه كيفيت هرچه بيشتر آثار است، برسد. متأسفانه تعريف كاربردي نادرستي از ناظر كيفي در مجموعه سازمان صدا و سيما وجود داشت و ما در اين راستا با مقاومت‌هايي مواجه شديم اما با نيروهايي كه به خدمت گرفتيم افرادي با سواد سينمايي و مرتبط با عوامل سينما و توليد، توانستيم موفق عمل كنيم و در بازخوردهاي تهيه‌كنندگان رضايت آنها را شاهد هستيم. تهيه‌كنندگان ناظران كيفي را به عنوان يك دوست و در عين حال شخص مقتدر و صاحب انديشه و آشناي به كار مي‌دانند كه در جهت پيشرفت آثار حاميان مطمئن و خوبي هستند.

* در گذشته به شدت با توليد فيلم‌هاي تلويزيوني كه شتابزده توليد مي‌شد مخالف بوديد، با چه رويكردي در شبكه دو توليد آثار را دنبال مي‌كنيد؟ و چه حجم توليد فيلم‌هاي تلويزيوني را در برنامه كاري داريد؟
- به لحاط توليد و تعداد ساخت تله‌فيلم معاونت سيما برنامه‌ريزي مي‌كند و شبكه را مجاز به ساخت تله‌فيلم مي‌نمايد. طبق رويه اجرايي جديد سازمان توليد انبوه فيلم هاي تلويزيوني يكي از وظايف مركز سيمافيلم است. ما نسبت به سيمافيلم حدود يك چهارم (30 فيلم) اجازه توليد داريم آن هم محدود به مناسبت‌ها و بخشي هم در گروه كودك و نوجوان شبكه توليد مي‌شود.
حال اين پرسش براي من مطرح است كه به نظر شما توليد تله‌فيلم‌ها در اين شرايط جديد و نگرش جديد در شبكه به طرف بي‌كيفيتي طي سال‌هاي اخير در تعداد انبوه تله‌فيلم قدم برداشته يا نه با يك شيب مختصري به سمت‌وسوي تفاوت و كيفيت پيش رفته است؟

* اما هنوز شتابزدگي در آثار ديده مي‌شود...
- همانطور كه گفته شد با توجه به تركيب نيروي انساني كه فعال هستند در حوزه نمايشي و محدوديت توليد آثار سينمايي به لحاظ تعداد در سال، بسياري نيروهاي جوان يا با تجربه تنها منبع درآمدشان توليد آثار نمايشي است و زندگي شان از اين طريق مي‌گذرد. اين افراد نياز به يك مكمل دارند كه تعداد توليدات سينمايي در سال جوابگوي نيازهاي آن‌ها نيست، اين يك واقعيت است. از طرفي هم سازمان صدا و سيما با گسترش شبكه‌ها نمي‌تواند از يك حدي فراتر توليدات خارجي را پخش كند كه سياست درستي است، سازمان مجبور است راه حل سومي را پيدا كند و آن هم توليد فيلم‌هاي تلويزيوني است.
من معتقدم تعريف بدي درباره فيلم‌هاي تلويزيوني ارايه شده كه ما در شبكه دو به شدت با آن مقابله مي كنيم «تله‌فيلم تفريح نيست» و اين بدان معني است كه نمي‌توان در يك مدت بيكاري تله‌فيلم ساخت. ما همه بايد تلاش كنيم (به خصوص دوستان در حوزه نقد و كارشناسان رسانه) اين مديوم به عنوان يك مديوم مستقل شناخته شود. در فيلم كوتاه يك چنين نظري در ميان فيلمسازان در سال‌هاي گذشته حاكم بود كه ساخت آثار كوتاه را تفريح يا ورود به عرصه فيلمسازي حرفه‌اي قلمداد مي‌كردند، با تلاش‌هايي كه دوستان مختلف در مراكز متولي امر و جوانان مستعد وعلاقمند به اين حوزه انجام دادند، فيلم كوتاه هويت و استقلال پيدا كرد و به منزلتي كه مستحقش بود رسيد و هم‌اكنون شاهد برگزاري جشنواره مستقل و انجمن مستقل و... در اين حوزه هستيم.
به نظرم درباره توليد فيلم تلويزيوني هم با توجه به نيازي كه نمي توان آن را كتمان كرد، بايد به سمتي برويم كه فيلم تلويزيوني يك توليد و مديوم مستقل است و داراي هويتي است. كاري كه در شبكه دو با حمايت مدير شبكه انجام داديم، دستمزد فيلمنامه را در برخي از موارد تا صد درصد افزايش داديم زيرا فيلمنامه مهمترين ركن در يك اثر نمايشي است و منزلت و جايگاه خودش را بايد در آثار داشته باشد. همچنين افزايش حدود 20 درصدي براي توليد تله‌فيلم‌ها نسبت به اواخر سال 87 در نظر گرفتيم. در شبكه دوم سيما پنج يا شش فيلم با موضوع جدي دفاع مقدس برآورد و در مرحله توليد داريم كه نشان از نگرش ما به فيلم تلويزيوني مبتني بر يك هويت مشخص و مستقل است.
بحث شتابزدگي هم، يك بخش آن برمي‌گشت به امكانات مالي و زماني كه براي دوستان فراهم نبود. همه دست به دست هم مي‌داد تا كار به فرجام مطلوبي نرسد. به نظرم اين همت در كل سازمان صدا و سيما وجود دارد كه در توليد تله‌فيلم با توجه به نياز اجتناب ناپذير آنتن، به سمتي برويم كه هويت و شاخصه اي براي آن قايل شويم. يك اتفاق خوب و مثبت در اين راستا خواهد افتاد، كم كم اهالي سينما و نمايش مي‌پذيرند كه رقابت كنند و خلاقيت در كارها ديده مي‌شود. بايد به اين نكته هم اشاره كنم از سوي ديگر بخش خصوصي توليد تله‌فيلم‌ها را در برنامه كاري خود قرار داده و پس از توليد به سازمان عرضه مي‌كند. درست است كه در ابتداي كار، ممكن است نقصان‌هايي در اين زمينه وجود داشته باشد اما نشانه‌اي از ايجاد يك جريان است كه طبيعتا اگر در يك مدت زمان در سطح كلان مديريت شود، البته مديريت چند وجهي (نقد، نظر، عوامل هنرمند و عوامل توليد) اين مديوم از سينما مي‌تواند به سطح بالاتري از شناسه كيفي و حرفه‌اي برسد و بارقه‌هايش در حال حاضر ديده مي‌شود.

* بالاخره شما از توليد تله‌فيلم راضي هستيد؟
- حركت در يك دامنه‌اي كه قله‌اش قله مطلوبي است اتفاق افتاده اما اين كه در حال حاضر به قله و سر منزل مقصود رسيديم نه.

* شما براي اين كه به اين قله دسترسي پيدا كنيد چه كارهايي را انجام داديد؟
- ما اول بايد ببينيم اختيارات‌مان در حيطه رسيدن به اين قله چيست. ابتدا بايد بستري را براي حصول به يك اثر داراي شاخصه‌هاي كيفي فراهم كنيم. يكي از بسترهاي مادي است كه در حد توان سعي كرديم عمل كنيم. زمان و فرصت براي گروه‌هاي توليدي است كه از يك زمان استاندارد كمتر تصويربرداري نكنند كه اين راهم براي گروه‌هاي سازنده قايل شديم.

* زمان استاندارد چقدر است؟
- بستگي به فيلمنامه دارد.

* زماني را براي گروه‌ها مشخص مي‌كنيد؟
- با گروه‌ها به تعامل مي‌رسيم و با اهرم‌هاي نظارتي، نظارت مي‌كنيم آن هم از طريق ناظران كيفي و جلسات ارزيابي كه در شبكه پس از توليد فيلم انجام مي‌شود. وقتي به اين نتيجه برسيم كه تهيه كننده از عوامل استفاده بهينه كرده و به نتيجه مطلوب رسيده طبيعتاً خارج از برآورد به پروژه كمك مي كنيم. اما اگر تهيه كننده اي از امكانات استفاده درست نكرده باشد، در مسير كارهاي بعدي اش مؤثر خواهد بود و شايد تنبيه مالي هم بكنيم زيرا كيفيت براي ما يك شرط است. از سوي ديگر عوامل توليد فيلم را بايد توجيه كنيم كه تله فيلم داراي يك هويت مستقلي است و كاري كه انجام مي‌شود كاري ارزشمند است ما براي هويت بخشيدن به توليدات تله فيلم حتي نوع تيزرهايي كه براي تبليغ فيلم‌هاي تلويزيوني آماده مي‌كنيم مانند مجموعه‌هاي نمايشي است و براي ما كارهاي تلويزيوني ارزشمند است و همين مؤثر در تشويق عوامل توليد است. عواملي كه در ساخت و توليد تله‌فيلم‌هاي شبكه با ما همكاري دارند دوستاني هستند كه در اين عرصه شناخته شده‌اند. ضمن اين كه در جشنواره كودك و نوجوان همدان دو تله‌فيلم از تله‌فيلم‌هاي توليدشده گروه فيلم و سريال شبكه دو با موضوع كودك و نوجوان در بخش فيلم‌هاي ويدئويي با نام‌هاي «افسانه خورشيد» و «كسي در راه است» جايزه گرفت.
با توجه به آئين‌نامه جشنواره‌ها كه فيلم‌ها نبايد پخش شده باشند، سعي مي‌كنيم دو يا سه فيلم خيلي خوب براي ارايه به جشنواره فيلم فجر امسال آماده كنيم. در نوروز 88 از نظر كارشناسان و اداره نظارت سازمان صداوسيما تله‌فيلم‌هاي شبكه دو رتبه قابل قبولي در جذب مخاطب و مسايل كيفي به خود اختصاص داد. به نظرم طليعه‌اي است براي يك حركت كه اميدواريم ادامه يابد.

* در مورد مجموعه‌هاي مناسبتي نيز اما و اگرها وجود دارد. سوژه سريال «عبور از پاييز» هيچ سنخيتي با ماه مبارك رمضان ندارد مي‌توانستيد سريال ديگري را پخش در شب‌هاي ماه مبارك رمضان انتخاب كنيد، چرا اين سريال را پخش از شبكه در نظر گرفتيد؟
- طي چهار يا پنج سال گذشته ماه رمضان ويترين خوبي براي سازمان صدا و سيما براي كارهاي نمايشي شده است. تعبير شخصي من اين است كه اين ويترين مانند ويترين جشنواره فجر براي مجموعه سينماي كشور است و به نوعي براي مديران آزمون و خطا هم محسوب مي‌شود. همين كه چند سريال در بعد از افطار پخش كنيم با توجه به متغيير بودن اوقات شرعي در مسير آزمون وخطا حركت مي‌كنيم. من در اين جا خواهشي دارم و با توجه به اين كه خودم را هنوز جزء بدنه مطبوعات مي‌دانم، از اهالي مطبوعات مي‌خواهم تا كمك كنند كه اين زمان ارزشمندي كه تا 6 سال آينده كه ايام ماه مبارك با ايام تابستان همزمان است، فرصت بالقوه خوبي براي مخاطب ايجاد شده و آن مصداق دانشگاه عمومي صدا و سيما مخاطب بسيار گسترده اي خواهد داشت. از اين كه درباره مجموعه كاركردهاي تلويزيون، شبكه‌ها يا برنامه‌ها و... بياييم مثبت و منفي، سياه و سفيد راي بدهيم از اين فراتر نگاه كنيم و به نقد يك جريان برسيم. از اين فرصت استفاده كنيم با مخاطب زياد با توقعات خاص تعامل برقرار كنيم. اگر به اين تعامل برسيم مطمئن باشيم فراتر از اين كه اظهار نظر درباره مصداق بكنيم، كمك بزرگي به جريان كيفي آثار خواهيم كرد. پتانسيل اين كار پس از تجربه چهار يا پنج ساله پخش سريال در شب هاي ماه مبارك رمضان مهياست.
احساسم اين است كه امسال يك نوع تنوع در مجموعه هاي نمايشي وجود دارد. در نگاه اول تنوع ژانري در آثار به خوبي ديده مي شود. يكي از مجموعه‌ها داستان گوست كه با مخاطب عام ارتباط برقرار مي‌كند. كاري در ژانر تاريخي در حال پخش است و كاري با موضوع اجتماعي وجود دارد و تلاش مي كند به رئاليسم اجتماعي نزديك شود. با اين وصف سلايق مختلف در نظر گرفته شده و ژانرهاي مختلف هم تجربه شده است. در چند سال گذشته اين نقد وجود داشت همه كارها يك درون‌مايه دارد كه امسال اين گونه نيست.
بحث ديگر اين است كه چرا كارها در ارتباط با ماه مبارك رمضان نيست. نظرشخصي من اين است؛ الزامي وجود ندارد لوكيشن يا زمان و مكان نمايشي كارها با ماه مبارك رمضان تطبيق داشته باشد. يكي از نقد و نظرها اين بود كه چرا از ماه مبارك رمضان تنها به زمان سحر و افطار اشاره مي شود حتي شخصيت هاي منفي آثار نيز به اين مسئله اشاره داشتند در حالي كه اين ملاك ما نيست. مهم اين است كه معارف و مضامين در سريال ها به صورتي نمايش داده شود كه به اين مفهوم برسيم؛ ماه رمضان ماه بازگشت است، ماه اصلاح درونيات، ماه تزكيه و... است. حالا مي تواند اين مفاهيم در بستر تاريخ اتفاق بيافتد يا در بستر داستان روز يا حتي تخيلي، مفهوم بايد درست به مخاطب ارايه شود. مفاهيم اين ماه ملاك و ارزشمند است. اما مي‌توانيم بگوييم سريال پخش شده در ماه رمضان توفيقي در ارايه مفهوم ارزشمند اين ماه به دست نياورده است ولي اينكه زمان داستان را ملاك قرار دهيم به خودي خود ضعف نيست. براي سريال نوروز هم تعريف خاصي وجود دارد، بايد آثار نمايشي فضاي شاد خانواده‌ها را در ايام نوروز و تعطيلات دو چندان كند. حال مي‌تواند داستان در ايام نوروز اتفاق بيافتد يا در ايام ديگري رخ بدهد. مهم حصول هدف و مقصود ماست.
در ماه مبارك رمضان اين پتانسيل وجود دارد كه اعضاي خانواده با سنين مختلف در كنار يكديگر مخاطب شبكه هاي تلويزيوني هستند و اين مسئله كار را براي برنامه سازان به شدت سخت مي كند، زيرا در رده هاي سني مختلف با سلايق مختلف مواجه هستيم و يكي از ايرادهاي كار اين است كه سازندگان برنامه ها بايد حد وسط را در نظر بگيرند تا سلايق مختلف را پاسخگو باشند. حمايت ارباب جرايد بايد اين گونه باشد كه ما تنوع در ساختار و نگاه در سريال هاي ماه مبارك رمضان را داشته باشيم. جذب مخاطب در اين ساعات محدود نيازمند تنوع در ساختار، ژانر و نگاه است.

* سريال «عبور از پاييز» چقدر توانسته مخاطب را جذب كند؟
- درباره سريالي كه 28 قسمت است وحدود 35 درصد از كار پخش شده، قضاوت رويكرد سريال كمي زود به نظر مي رسد. اشتباه نشود من فرار از قضاوت نمي‌كنم، اما معمولاً داستان‌هاي مجموعه‌هاي 900 دقيقه‌اي لابيرنتي تهيه مي‌شود و سريال ما بيشترين قسمت را نسبت به سريال‌هايي ديگر نمايشي ماه مبارك رمضان دارد زيرا تمام ايام هفته پخش مي‌شود، درباره اين سريال قضاوت كمي زود است. البته بيننده حق دارد قضاوت كند.

* تصويربرداري سريال ادامه دارد؟
- ما با حمايت هاي مدير محترم شبكه عجله اي كه هر ساله در كارهاي ماه رمضان شاهد آن بوديم را در اين سريال نداريم. متن كار به صورت تفكيك شده آماده بود، در ارديبهشت ماه كار جلوي دوربين رفت و گروه در حال حاضر با بازخورد تماشاگران با فراغت نسبي قسمت‌هاي آخر كار را تصويربرداري مي‌كنند و جلسات مستمري هم داشتيم. نقد و بررسي سريال در پايان كار امكان پذير است. در اينجا اين نكته را بايد يادآور شوم كه ما واقعاً چه رسالتي براي ارتقاء سطح سليقه تماشاگر قايليم؟ به اعتقاد من ارتقاء سطح سليقه مخاطب يك جهاد است كه در كوتاه مدت دست نيافتني است. من تعجب مي كنم از بعضي از دوستان كه درمورد اكران آثار سينمايي ساده پسند و سطحي در مقاطع مختلف معترض اند و نمايش هاي تلويزيوني را عامل سطحي نگري مخاطب مي دانند. اما حاضر نيستند سعه صدر نشان دهند. سطح سليقه‌اي كه از طريق كارهاي نمايشي به مخاطب منتقل مي شود در روند جاري و اجرايي زندگي‌شان هم مؤثر است اما در كارهايي كه قدم‌هايي براي متفاوت بودن برمي‌دارد، اصلاً دوستان سعه صدر به خرج نمي‌دهند پس چگونه ما به ارتقاء سطح سليقه بايد برسيم. در كارهاي نمايشي كه همه در ظاهر دردمندند نبايد آزمون و خطا كرد؟ چرا زماني كه تجربه هايي صورت مي گيرد و طبعاً ممكن است ضعف داشته باشد سعه صدر نشان نمي دهيم و كمتر به اين وجه نگاه مي‌كنيم. دوستاني كه منتقد هستند و دوست دارند كارهاي ارتقاء پيدا كند بايد بدانند يك شبه حصول اين امر ممكن نيست. تنها نمي‌توانيم متكي به استعدادهاي خود جوش براي ارتقاء كيفي آثار متكي باشيم، اين كار به تمهيدات، زمان و تعامل و تجربه نياز دارد. توجه به اين مطلب در حوزه نقد بسيار مهم است، برخي از ناشكيبايي‌ها در حوزه اجتماعي متاسفانه به حوزه نقد هم سرايت كرده و مطمئن باشيد به عنوان كسي كه در امر توليد دست‌اندركار هستم، مي‌گويم: اگر اين مسير را طي كنيم راه را براي كليشه‌هاي تكرار شده باز مي‌كنيم و ريسك تجربه و خطر را از برنامه‌سازان مي‌گيريم.

* حتي اگر سريال باكيفيت ساخته شود بايد مخاطب را در قسمت هاي اوليه جذب كند تا بتواند تاثيرگذار باشد...
- قبول دارم. راه رفتن در مسير متفاوت نيازمند اين است كه قواعد را بشناسي و رعايت كني و مسير را طي كني. در مورد اين سريال خاص بعد از اتمام مجموعه صحبت مي‌كنيم.

* باتوجه به طيف عظيم مخاطبي كه در بالا به آن اشاره كرديد شما با ساخت و پخش سريال «عبور از پاييز» چقدر تلاش كرديد اين مخاطب را جذب كنيد؟
- من با عنايت به اين كه جلسات مستمري با اين دوستان داشتم چه در متن و چه اجرا، نيت دوستان در مسير جذب مخاطب بود. تهيه كننده كار يكي از تهيه كنندگان باسابقه تلويزيون است و تجربه كارهاي بسياري در ماه رمضان را داشته و كارهاي موفقي را ارايه داده است. كارگردان هم توجيه شده بود. اگر تمهيداتي به كار برده، در راستاي هدف بوده مي توانيد بگوييد كه تمهيدات توفيق چنداني نداشته است. كه به نظر من در پايان مجموعه به يك جمع بندي برسيم. عوامل اين كار هزينه‌هاي بيشتري را متحمل شدند كه به سمت جذب مخاطب بروند. اما در نقد مجموعه ها بايد همه جانبه ببينيم و زواياي مختلف را بررسي كنيم. اگر مي خواهيم در مسير رسيدن به قله كيفيت گام برداريم با رأي‌دادن سياه و سفيد و قيام قعودي با آثار برخورد نكنيم.

* با توجه به اين كه رويكرد شبكه دو كودك و نوجوان است، توليد آثاري را براي اين گروه سني در نظر گرفتيد؟ در سال‌هاي گذشته شاهد ساخت سريالي براي طيف وسيع اين گروه سني نبوديم.
- بله در سال‌هاي گذشته يكي از فقرهاي ما در آثار نمايشي مجموعه هاي خوب كودك و نوجوان بوده است. با توجه به اولويتي كه براي شبكه در نظر گرفته شده، درصد قابل توجهي از توليدات بايد براي اين گروه سني باشد، ما در اين مدت ساخت تله فيلم و سريال را شروع كرديم . اولويت اصلي ما در اين زمينه رسيدن به متن خوب است. در اين حوزه متن خوب كمتر ديده مي‌شود كه يكي از دلايل آن، گسستي است كه بين متوليان فرهنگي و حتي خانواده‌ها با نوجوانان‌شان وجود دارد. متن خوبي در اين حوزه نداشته‌ايم اما پيگيري جدي براي قرارداد نگارش متن موضوعات كودك و نوجوان داريم. مقدمات كار چند مجموعه تلويزيوني با موضوع كودك و نوجوان را آماده كرديم. مجموعه موفق و خوب «مدرسه ما» را ايام تابستان پخش كرديم و انشاءاله توليد مجموعه هايي با سوژه كودك و نوجوان را ادامه خواهيم داد تا در تابستان سال آينده شاهد پخش آن از شبكه دو باشيم اين مجموعه در حال نگارش است.
احساس مي‌كنم در يك شيب ملايم شاهد رسيدن به حد نصابي كه آثاري كودك و نوجوان رخ نشان بدهد در توليدات شبكه دو قرار گرفته‌ايم.

* شما در حوزه انقلاب و دفاع مقدس كارهاي شاخصي در مراكز مختلف انجام داديد براي شبكه دو چه كار شاخصي را در نظر داريد؟
- بحث انقلاب و دفاع مقدس يك مظلوميت دو جانبه دارد. يكي اغفال عمومي است كه درباره توليدات دفاع مقدس وجود دارد وديگري بعضي از دوستان، از دفاع مقدس به عنوان بهانه‌اي براي تصويب طرح يا فيلمنامه استفاده مي‌كنند. به نظر من براي كار در حوزه انقلاب و دفاع مقدس بايد خودمان را خاكي كنيم و مردانه در ميدان بيايم. براي سال آينده كه سي امين سال دفاع مقدس است دو يا سه سريال در مرحله نگارش با موضوع دفاع مقدس داريم كه زواياي مختلف هشت سال جنگ را بررسي كرديم و توليد ده تله‌فيلم را در برنامه كاري داريم كه امسال «يكي از ميان ما» را در هفته دفاع مقدس پخش خواهيم كرد. اين تله‌فيلم را عوامل حرفه‌اي دفاع مقدس ساختند. در توليد آثار سعي كرديم زواياي مختلف دفاع مقدس مانند اطلاعات و عمليات ، ناگفته هايي درباره آزادگان را مورد اهتمام قرار داديم و اگر توفيقي باشد شبكه دو نشان خواهد داد در اين زمينه برنامه دارد و كار مي‌كند.
بحث انقلاب يك همت مضاعف مي‌طلبد. كار براي تاريخ معاصر به دليل شرايط مختلف بسيار سخت است. اما ما يك مجموعه با محوريت كودك و نوجوان با نام «خانه‌اي براي فردا» در مرحله بازنويسي فيلمنامه داريم. سريالي با نام «فصل بي‌پروايي» كه براي بهمن 89 پخش خواهد شد و تله فيلم‌هاي «ترم زمستاني» و «ذورقي براي فردا» با موضوع انقلاب اسلامي براي توليد در نظر گرفته‌ايم.

* در اين مدت همكاري شما با شبكه دو آيا فشارها يا اعمال نظرهايي از سوي شوراي نظارت صدا و سيما بر كارهاي توليد شده وجود داشته است؟
من فشاري نمي‌بينم. صداوسيما به دليل حساسيت‌هايي كه دارد و طيف‌هاي مختلفي شبكه‌ها را رصد مي‌كنند، يك منوياتي وجود دارد. اما اهتمام و وقت ويژه‌اي كه مدير شبكه دو براي آثار قايل مي‌شوند چه در مرحله متن و چه در مرحله توليد وتعامل ايشان با تهيه‌كنندگان مشكلات را بسيار كمرنگ مي‌كند. وجود آقاي فرجي يك سرمايه بزرگي براي هر مدير فيلم و سريالي در شبكه دو است چه من در اين سمت باشم و چه دوست ديگري. وقت و اهتمامي كه ايشان براي آثار نمايشي قايل هستند، باعث مي‌شود تا كمترين مميزي پخش مربوط به مجموعه‌هاي شبكه دو باشد. مدير شبكه از قبل نظارت مؤثري در آثار دارد و وقتي آثار به پخش مي‌رسند ما ديگر دغدغه‌اي نداريم.

* به عنوان آخرين سؤال؛ شايعاتي مبني برحضور شما در وزارت فرهنگ و ارشاداسلامي دولت دهم شنيده مي‌شود. اين خبرها تا چه حد صحت دارند؟
- در اين باره به بيت مشهور شعر قائم مقام فراهاني بسنده مي‌كنم.
روزگار است كه گه عزت دهد گه خوار دارد
چرخ بازيگر از اين بازيچه ها بسيار دارد

منبع : فارس

به روز شده در : سه‌شنبه 17 شهريور 1388 - 15:50