شهرام مکری درباره ساختار و موضوع و ارتباط مخاطبان می‌گوید
«ماهی و گربه» با الگوی سینمای ترسناکِ اسلشر شروع می‌شود، اما به سمت سینمای تجربی می‌رود
سینمای ما- «ماهی و گربه» با یک پوسته بیرونی و با یک مدل فیلم‌های اسلشر شروع می‌شود و بعد از ان عبور می‌کند و به فیلمی درباره مفهوم زمان و جبر تبدیل می‌شود که درباره گرفتاریهای جوانهایی است که ...
سینمای ما- فیلم «ماهی و گربه» ساخته شهرام مکری با توجه به ساختار فیلم و کسب جوایز متعدد از جشنواره‌های بین المللی در دو بخش نمایش‌های ویژه (جشنواره جشنواره‌ها) و نوعی تجربه سی و دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش در خواهد آمد. شهرام مکری کارگردان فیلم «ماهی و گربه» که در دو بخش از سی و دومین جشنواره فیلم فجر پذیرفته شده، درباره ساختار و موضوع این اثر و ارتباط مخاطبان با آن توضیح داد.
شهرام مکری نویسنده و کارگردان «ماهی و گربه» درباره حضورهای این فیلم در جشنواره‌های خارجی گفت: اگر «ماهی و گربه» شروع خوبی در نمایش‌های خارج از کشور و یا حضورهای بین المللی داشته است، بخشی از آن را مدیون برنامه ریزی محمد اطبایی مدیر پخش خارجی فیلم می‌دانم. به پیشنهاد مانی حقیقی و اطبایی ما اولین حضور را از جشنواره ونیز آغاز کردیم که البته نتیجه‌بخش بود.
وی افزود: من فکر می‌کردم «ماهی و گریه» به لحاظ ارتباط با مخاطب فیلم سختی باشد اما خوشبختانه توانست ارتباط خوبی با بینندگان برقرار کند و همانطور که می‌دانید موفقیت‌هایی را هم به دست آورد. البته روند حضور فیلم در جشنواره‌ها تا فرودین ماه ۹۳ ادامه خواهد داشت.
مکری درباره ارتباط مخاطبان خارجی با این اثر ایرانی نیز توضیح داد: اولین بار در نشست مطبوعاتی فیلم در جشنواره ونیز این موضوع مطرح شد که چطور چنین فیلمی با این چیدمان مهندسی در سینمای ایران ساخته شده است. نگاه و قضاوت مخاطبان خارجی به سینمای ایران بیشتر بر اساس سینمای قصه گوی اجتماعی و دینی است و عادت ندارند فیلمی با مشخصات «ماهی و گربه» را از کارگردانان ایرانی ببینند.
این کارگردان جوان با اشاره به اینکه چنین قضاوتی درباره سینمای دیگر کشورهای اسلامی نیز وجود دارد، بیان کرد: به طور نمونه فیلم «وجده» از عربستان که فیلم مطرحی هم است و توسط یک کارگردان زن ساخته شده است، درباره مسائل اجتماعی و دینی است. فیلم «عمر» ساخته هانی ابو اسد از فلسطین که در اسکار امسال هم حضور دارد باز چنین مسائلی را مطرح می‌کند.
به گفته وی، فیلم «ماهی و گربه» پیشنهادهایی درباره ژانر و زبان سینما می‌دهد و در بین مخاطبان کنجکاوی برانگیز است و بیشتر آن‌ها را متعجب می‌کند.
وی درباره نوع چیدمان مهندسی فیلم که مورد توجه جشنواره‌های خارجی قرار گرفته است، توضیح داد: «ماهی و گربه» با یک پوسته بیرونی و با یک مدل فیلم‌های اسلشر شروع می‌شود و بعد از ان عبور می‌کند و به فیلمی درباره مفهوم زمان و جبر نزدیک می‌شود. فیلم درباره گرفتاریهای جوانهایی است که آرزوهایی دارند ولی به دلیل تنگنا‌ها به آن نمی‌رسند. در واقع حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه فیلم مدل فیلم‌های اسلشر است و آرام آرام به سمت مفموم زمان و یا همان ساختار تجربی می‌رود.
این کارگردان ادامه داد: مخاطبان غیر ایرانی که تا کنون این فیلم را دیده‌اند بیشتر درباره مسائل نزدیک به سینما، چگونگی اجرای میزانسن و نحوره زمانبندی و تمرین‌ها سوال می‌کنند. بیشتر سوالات آن‌ها درباره زبان سینما است که البته این‌ها مخاطبان ۷۰ درصدی فیلم هستند. ۳۰ درصد مابقی هم درگیر موضوع تقابل نسل‌ها در فیلم می‌شوند؛ چراکه فیلم به تقابل نسل‌جوان دانشجویی می‌پردازد که برای برگزاری یک کمپ به این منطقه رفته‌اند و نسل دیگر آشپزهایی هستند که در یک کلبه برای آن‌ها غذا درست می‌کنند.
وی تاکید کرد: «ماهی و گربه» در جشنواره‌هایی همچون ونیز و دوبی برای بخش خلاقیت و نوآوری جایزه گرفت. در آسیا پاسیفیک هم برای کارگردانی نامزد دریافت جایزه شد. در جشنواره لیسبون هم جایزه بهترین فیلم را به عنوان اثر نوگرا گرفت.
مکری در پایان درباره پیش بینی خود از واکنش بیننده ایرانی به فیلم گفت: فکر می‌کنم یک گروه از مخاطبان جوان سینمادوست با فیلم ارتباط برقرار کنند، مثل نسل جوان ۲۰ تا ۳۵ سال. البته فیلم‌دوستان حرفه‌ای از هر نسلی از سینما هم می‌توانند بیننده این اثر باشند. من پیشنهاد می‌کنم کسانی که علاقمند به سینمای داستان‌پرداز و مسائل اجتماعی هم هستند این فیلم را ببینند.
«ماهی و گربه» ماجرای گروهی از دانشجویان و جوانان است که در جریان سفر به شمال کشور و حضور در یک اردو درگیر اتفاقات عجیبی می‌شوند. فیلمبرداری این فیلم به مدیریت محمود کلاری انجام گرفت البته کلاری پس از پایان فیلمبرداری «گذشته» به کارگردانی اصغر فرهادی به پروژه «ماهی و گربه» پیوست.
شهرام مکری نویسنده و کارگردان «ماهی و گربه» درباره حضورهای این فیلم در جشنواره‌های خارجی گفت: اگر «ماهی و گربه» شروع خوبی در نمایش‌های خارج از کشور و یا حضورهای بین المللی داشته است، بخشی از آن را مدیون برنامه ریزی محمد اطبایی مدیر پخش خارجی فیلم می‌دانم. به پیشنهاد مانی حقیقی و اطبایی ما اولین حضور را از جشنواره ونیز آغاز کردیم که البته نتیجه‌بخش بود.
وی افزود: من فکر می‌کردم «ماهی و گریه» به لحاظ ارتباط با مخاطب فیلم سختی باشد اما خوشبختانه توانست ارتباط خوبی با بینندگان برقرار کند و همانطور که می‌دانید موفقیت‌هایی را هم به دست آورد. البته روند حضور فیلم در جشنواره‌ها تا فرودین ماه ۹۳ ادامه خواهد داشت.
مکری درباره ارتباط مخاطبان خارجی با این اثر ایرانی نیز توضیح داد: اولین بار در نشست مطبوعاتی فیلم در جشنواره ونیز این موضوع مطرح شد که چطور چنین فیلمی با این چیدمان مهندسی در سینمای ایران ساخته شده است. نگاه و قضاوت مخاطبان خارجی به سینمای ایران بیشتر بر اساس سینمای قصه گوی اجتماعی و دینی است و عادت ندارند فیلمی با مشخصات «ماهی و گربه» را از کارگردانان ایرانی ببینند.
این کارگردان جوان با اشاره به اینکه چنین قضاوتی درباره سینمای دیگر کشورهای اسلامی نیز وجود دارد، بیان کرد: به طور نمونه فیلم «وجده» از عربستان که فیلم مطرحی هم است و توسط یک کارگردان زن ساخته شده است، درباره مسائل اجتماعی و دینی است. فیلم «عمر» ساخته هانی ابو اسد از فلسطین که در اسکار امسال هم حضور دارد باز چنین مسائلی را مطرح می‌کند.
به گفته وی، فیلم «ماهی و گربه» پیشنهادهایی درباره ژانر و زبان سینما می‌دهد و در بین مخاطبان کنجکاوی برانگیز است و بیشتر آن‌ها را متعجب می‌کند.
وی درباره نوع چیدمان مهندسی فیلم که مورد توجه جشنواره‌های خارجی قرار گرفته است، توضیح داد: «ماهی و گربه» با یک پوسته بیرونی و با یک مدل فیلم‌های اسلشر شروع می‌شود و بعد از ان عبور می‌کند و به فیلمی درباره مفهوم زمان و جبر نزدیک می‌شود. فیلم درباره گرفتاریهای جوانهایی است که آرزوهایی دارند ولی به دلیل تنگنا‌ها به آن نمی‌رسند. در واقع حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه فیلم مدل فیلم‌های اسلشر است و آرام آرام به سمت مفموم زمان و یا همان ساختار تجربی می‌رود.
این کارگردان ادامه داد: مخاطبان غیر ایرانی که تا کنون این فیلم را دیده‌اند بیشتر درباره مسائل نزدیک به سینما، چگونگی اجرای میزانسن و نحوره زمانبندی و تمرین‌ها سوال می‌کنند. بیشتر سوالات آن‌ها درباره زبان سینما است که البته این‌ها مخاطبان ۷۰ درصدی فیلم هستند. ۳۰ درصد مابقی هم درگیر موضوع تقابل نسل‌ها در فیلم می‌شوند؛ چراکه فیلم به تقابل نسل‌جوان دانشجویی می‌پردازد که برای برگزاری یک کمپ به این منطقه رفته‌اند و نسل دیگر آشپزهایی هستند که در یک کلبه برای آن‌ها غذا درست می‌کنند.
وی تاکید کرد: «ماهی و گربه» در جشنواره‌هایی همچون ونیز و دوبی برای بخش خلاقیت و نوآوری جایزه گرفت. در آسیا پاسیفیک هم برای کارگردانی نامزد دریافت جایزه شد. در جشنواره لیسبون هم جایزه بهترین فیلم را به عنوان اثر نوگرا گرفت.
مکری در پایان درباره پیش بینی خود از واکنش بیننده ایرانی به فیلم گفت: فکر می‌کنم یک گروه از مخاطبان جوان سینمادوست با فیلم ارتباط برقرار کنند، مثل نسل جوان ۲۰ تا ۳۵ سال. البته فیلم‌دوستان حرفه‌ای از هر نسلی از سینما هم می‌توانند بیننده این اثر باشند. من پیشنهاد می‌کنم کسانی که علاقمند به سینمای داستان‌پرداز و مسائل اجتماعی هم هستند این فیلم را ببینند.
«ماهی و گربه» ماجرای گروهی از دانشجویان و جوانان است که در جریان سفر به شمال کشور و حضور در یک اردو درگیر اتفاقات عجیبی می‌شوند. فیلمبرداری این فیلم به مدیریت محمود کلاری انجام گرفت البته کلاری پس از پایان فیلمبرداری «گذشته» به کارگردانی اصغر فرهادی به پروژه «ماهی و گربه» پیوست.
