ماجراهای«آشغالهای دوست داشتنی»: از ماندلای فقید تا تفکرات فرهنگی القاعده و پیشگویی شمقدری
سومین فیلم محسن امیریوسفی هم مانند دو فیلم قبلش دردسرساز شد
سینمای ما- فیلم سینمایی «آشغالهای دوست داشتنی» تازه‌ترین ساخته محسن امیریوسفی در آستانه جشنواره فیلم فجر با مشکلاتی جهت نمایش در این رویداد سینمایی مواجه شده است ...
سمیه علیپور: «در مورد نظر آقای جعفری‌جلوه تمام شایعات را تکذیب می‌کنم... البته امیدوارم آقای مهندس جعفری جلوه کمک کنند تا حذفیات انجام شده دوباره به فیلم بازگردد.» زمانی که محسن امیریوسفی این اظهارات را مطرح کرده بود، هنوز بنیاد سینمایی فارابی با مدیرعاملی محمدرضا جعفری جلوه از مشارکت در ساخت «آشغالهای دوست داشتنی» انصراف نداده بود.
سومین فیلم سینمایی امیریوسفی به اندازه دیگر فیلم‌های او یا شاید کمی بیشتر از «خواب تلخ» و «آتشکار» برای این فیلمساز دردسرساز شده است؛ تازه‌ترین اتفاق در مورد این فیلم کناره‌گیری فارابی از مشارکت در این فیلم و واگذاری تمامی مالکیت به امیریوسفی است. مشارکتی که امیریوسفی در مورد اهمیت آن اعلام کرده بود: «ساخت این فیلم بدون حمایت‌های معنوی و مادی بنیاد سینمایی فارابی به سادگی امکان‌پذیر نبود.»
اما در روز یکشنبه ۱۵ دی ماه در آستانه جشنواره فیلم فجر و زمانی که بیش از هر وقتی امیریوسفی با حاشیه‌های فیلم درگیر شده و در تلاش است تا زمینه نمایش آن را در جشنواره فراهم کند، مشارکت فارابی در این پروژه منتفی می‌شود. این خبر با عنوان «فیلمی که حتی مدیریت جدید فارابی هم پای آن نایستاد / فارابی مشارکت خود را در «آشغالهای دوست داشتنی» لغو کرد» ابتدا در خبرگزاری فارس منتشر شد و در ادامه کارگردان فیلم در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایسنا از جعفری‌جلوه تشکر کرد.
او در سخنان خود با «ایسنا» گفت: «بنیاد فارابی به پیشنهاد بنده، اختیارات صد در صد فیلم را به خودم واگذار کرد. وقتی آقای جعفری‌جلوه فیلم را دیدند بنده به عنوان کارگردان و یکی از مالکان فیلم پیشنهاد دادم که اختیارات فارابی (به عنوان یکی از سرمایه‌گذاران فیلم) به خودم واگذار شود که خوشبختانه روز گذشته این اتفاق افتاد. این پیشنهاد را به دلیل تسریع در جلو رفتن مساله نمایش فیلم در جشنوارهٔ فجر و اکران مطرح کردم تا به عنوان تهیه‌کننده و یکی از مالکان فیلم اختیار بیشتری داشته باشم که روند نمایش فیلم را پیگیری کنم.»
او اقدام جعفری‌جلوه را اقدامی جوانمردانه شمرد و گفت: «تشکر می‌کنم که باعث شدند مانعی در روند پیگیری‌های من بوجود نیاید! همچنین از طرف خودم و تمام عوامل پروژه‌ای که یک‌سال و نیم بر ساخت این فیلم متمرکز شدم، متشکرم.»
امیر یوسفی همچنین گفت: «باید از مدیران قبلی فارابی علی رغم تمام اصلاحاتی که به فیلم دادند، به دلیل همراهی و حمایتشان تشکر ویژه بکنم.»
کسانی که با روحیه امیریوسفی آشنایی دارند، طنزگویی او را می‌شناسند و به نظر می‌رسد قدردانی او از جعفری‌جلوه از همین روحیه او نشات گرفته باشد.
جواد شمقدری در یکی از آخرین گفت‌و‌گوهای خود پیش از پایان کارش در سازمان سینمایی درباره فیلم امیریوسفی چنین گفته بود: «فیلم ایده خوبی دارد، اگر ایراداتی که بیشتر تحت تاثیر هیجانات فیلمساز از مسایل فتنه در سال ۸۸ شکل گرفته است به صورت عاقلانه از درون فیلم پالایش شود به نظرم فیلم خوبی خواهد شد. برخی حوادث قبل و حوادث سی و چند سال انقلاب اسلامی را مرور می‌کند که به عقیده من بد نیست برای نسلی که همه حوادث کشور را ندیدند و بیشتر از طریق شنیداری دنبال کردند می‌تواند تاثیرگذار باشد.»
شمقدری پیش‌بینی کرده بود این فیلم در دولت جدید با تغییرات بیشتری مواجه خواهد شد و گفته بود: «من تردید ندارم با توجه به شرایط سیاسی که حاکم است در دولت بعدی این فیلم ممیزی بیشتری خواهد داشت.»
اینکه شمقدری از چه جهت به این جمع‌بندی رسیده بود خود نکته جالبی است؛ این گفته شمقدری دو جنبه دارد یا اینکه خود و سیستم مدیریتش را روشنفکر‌تر از گروه بعدی می‌دانست و معتقد بود آزاداندیشی در دوره آنان بیش از آینده خواهد بود یا اینکه حدس می‌زد در دوره بعدی اگر فیلمی اشکالی داشته باشد همان گروه مخالفی که همواره سینما را مورد هجوم قرار داده، دیگر در راس امور نخواهد بود و فضایی برای اعتراض به چنین فیلمی خواهند یافت و یا مدیریت بعدی از نگرانی این اعتراض‌ها نمی‌تواند به سادگی مجوز نمایش به فیلمی که حساسیت‌برانگیز است، بدهد.
امیریوسفی از زمان ساخت فیلم با حاشیه‌هایی که در مورد این کار مطرح می‌شد مواجه شده بود. او در مورد این حاشیه‌ها به «ایسنا» گفته بود: «نلسون ماندلای فقید می‌گفت می‌بخشم ولی فراموش نمی‌کنم ولی فیلمسازان این مرز وبوم هم می‌بخشند و هم فراموش می‌کنند! ولی دعا می‌کنم این رفتار زشت که از تفکرات فرهنگی القاعده! نشات گرفته، گریبان فیلمسازان دیگری را نگیرد، اینکه در اوج فیلمبرداری این اخبار غیرمرتبط و تحریک‌کننده به راحتی در چند سایت به اصطلاح ارزش‌مدار گفته می‌شود، جای تعجب دارد.»
همچنان همین حواشی هستند که در تعیین تکلیف فیلم امیریوسفی نقشی جدی ایفا می‌کنند؛ با اینکه می‌توان منتظر ماند تا فهرست نهایی فیلم‌های راه یافته به سی و دومین جشنواره فیلم فجر منتشر شود، اما همه شواهد نشان از آن دارد که حضور فیلم در جشنواره بعید است.
داستان «آشغالهای دوست داشتنی» براساس اعلام سازندگان فیلم در مورد خانواده‌ای است که یک شب فرصت دارند مشکل مادر خانواده را حل کنند.
بازیگران به ترتیب ورود: شیرین یزدانبخش، حبیب رضایی، هدیه تهرانی، نگارجواهریان، اکبرعبدی، صابرابر، شهاب حسینی.
دیگر عوامل عبارتند از: نویسنده، کارگردان و تهیه کننده: محسن امیریوسفی. مدیرفیلمبرداری: تورج اصلانی. تدوین: مصطفی خرقه پوش، طراحی چهره‌پردازی و مجری طرح: سعید ملکان، طراحی و ترکیب صدا: محمدرضا دلپاک، مسئول صحنه ولباس: فریبا رهبر، جلوه‌های ویژه کامپیوتری: پیام نبوتی، صدابردار: محمود سماک باشی.
سومین فیلم سینمایی امیریوسفی به اندازه دیگر فیلم‌های او یا شاید کمی بیشتر از «خواب تلخ» و «آتشکار» برای این فیلمساز دردسرساز شده است؛ تازه‌ترین اتفاق در مورد این فیلم کناره‌گیری فارابی از مشارکت در این فیلم و واگذاری تمامی مالکیت به امیریوسفی است. مشارکتی که امیریوسفی در مورد اهمیت آن اعلام کرده بود: «ساخت این فیلم بدون حمایت‌های معنوی و مادی بنیاد سینمایی فارابی به سادگی امکان‌پذیر نبود.»
اما در روز یکشنبه ۱۵ دی ماه در آستانه جشنواره فیلم فجر و زمانی که بیش از هر وقتی امیریوسفی با حاشیه‌های فیلم درگیر شده و در تلاش است تا زمینه نمایش آن را در جشنواره فراهم کند، مشارکت فارابی در این پروژه منتفی می‌شود. این خبر با عنوان «فیلمی که حتی مدیریت جدید فارابی هم پای آن نایستاد / فارابی مشارکت خود را در «آشغالهای دوست داشتنی» لغو کرد» ابتدا در خبرگزاری فارس منتشر شد و در ادامه کارگردان فیلم در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایسنا از جعفری‌جلوه تشکر کرد.
او در سخنان خود با «ایسنا» گفت: «بنیاد فارابی به پیشنهاد بنده، اختیارات صد در صد فیلم را به خودم واگذار کرد. وقتی آقای جعفری‌جلوه فیلم را دیدند بنده به عنوان کارگردان و یکی از مالکان فیلم پیشنهاد دادم که اختیارات فارابی (به عنوان یکی از سرمایه‌گذاران فیلم) به خودم واگذار شود که خوشبختانه روز گذشته این اتفاق افتاد. این پیشنهاد را به دلیل تسریع در جلو رفتن مساله نمایش فیلم در جشنوارهٔ فجر و اکران مطرح کردم تا به عنوان تهیه‌کننده و یکی از مالکان فیلم اختیار بیشتری داشته باشم که روند نمایش فیلم را پیگیری کنم.»
او اقدام جعفری‌جلوه را اقدامی جوانمردانه شمرد و گفت: «تشکر می‌کنم که باعث شدند مانعی در روند پیگیری‌های من بوجود نیاید! همچنین از طرف خودم و تمام عوامل پروژه‌ای که یک‌سال و نیم بر ساخت این فیلم متمرکز شدم، متشکرم.»
امیر یوسفی همچنین گفت: «باید از مدیران قبلی فارابی علی رغم تمام اصلاحاتی که به فیلم دادند، به دلیل همراهی و حمایتشان تشکر ویژه بکنم.»
کسانی که با روحیه امیریوسفی آشنایی دارند، طنزگویی او را می‌شناسند و به نظر می‌رسد قدردانی او از جعفری‌جلوه از همین روحیه او نشات گرفته باشد.
جواد شمقدری در یکی از آخرین گفت‌و‌گوهای خود پیش از پایان کارش در سازمان سینمایی درباره فیلم امیریوسفی چنین گفته بود: «فیلم ایده خوبی دارد، اگر ایراداتی که بیشتر تحت تاثیر هیجانات فیلمساز از مسایل فتنه در سال ۸۸ شکل گرفته است به صورت عاقلانه از درون فیلم پالایش شود به نظرم فیلم خوبی خواهد شد. برخی حوادث قبل و حوادث سی و چند سال انقلاب اسلامی را مرور می‌کند که به عقیده من بد نیست برای نسلی که همه حوادث کشور را ندیدند و بیشتر از طریق شنیداری دنبال کردند می‌تواند تاثیرگذار باشد.»
شمقدری پیش‌بینی کرده بود این فیلم در دولت جدید با تغییرات بیشتری مواجه خواهد شد و گفته بود: «من تردید ندارم با توجه به شرایط سیاسی که حاکم است در دولت بعدی این فیلم ممیزی بیشتری خواهد داشت.»
اینکه شمقدری از چه جهت به این جمع‌بندی رسیده بود خود نکته جالبی است؛ این گفته شمقدری دو جنبه دارد یا اینکه خود و سیستم مدیریتش را روشنفکر‌تر از گروه بعدی می‌دانست و معتقد بود آزاداندیشی در دوره آنان بیش از آینده خواهد بود یا اینکه حدس می‌زد در دوره بعدی اگر فیلمی اشکالی داشته باشد همان گروه مخالفی که همواره سینما را مورد هجوم قرار داده، دیگر در راس امور نخواهد بود و فضایی برای اعتراض به چنین فیلمی خواهند یافت و یا مدیریت بعدی از نگرانی این اعتراض‌ها نمی‌تواند به سادگی مجوز نمایش به فیلمی که حساسیت‌برانگیز است، بدهد.
امیریوسفی از زمان ساخت فیلم با حاشیه‌هایی که در مورد این کار مطرح می‌شد مواجه شده بود. او در مورد این حاشیه‌ها به «ایسنا» گفته بود: «نلسون ماندلای فقید می‌گفت می‌بخشم ولی فراموش نمی‌کنم ولی فیلمسازان این مرز وبوم هم می‌بخشند و هم فراموش می‌کنند! ولی دعا می‌کنم این رفتار زشت که از تفکرات فرهنگی القاعده! نشات گرفته، گریبان فیلمسازان دیگری را نگیرد، اینکه در اوج فیلمبرداری این اخبار غیرمرتبط و تحریک‌کننده به راحتی در چند سایت به اصطلاح ارزش‌مدار گفته می‌شود، جای تعجب دارد.»
همچنان همین حواشی هستند که در تعیین تکلیف فیلم امیریوسفی نقشی جدی ایفا می‌کنند؛ با اینکه می‌توان منتظر ماند تا فهرست نهایی فیلم‌های راه یافته به سی و دومین جشنواره فیلم فجر منتشر شود، اما همه شواهد نشان از آن دارد که حضور فیلم در جشنواره بعید است.
داستان «آشغالهای دوست داشتنی» براساس اعلام سازندگان فیلم در مورد خانواده‌ای است که یک شب فرصت دارند مشکل مادر خانواده را حل کنند.
بازیگران به ترتیب ورود: شیرین یزدانبخش، حبیب رضایی، هدیه تهرانی، نگارجواهریان، اکبرعبدی، صابرابر، شهاب حسینی.
دیگر عوامل عبارتند از: نویسنده، کارگردان و تهیه کننده: محسن امیریوسفی. مدیرفیلمبرداری: تورج اصلانی. تدوین: مصطفی خرقه پوش، طراحی چهره‌پردازی و مجری طرح: سعید ملکان، طراحی و ترکیب صدا: محمدرضا دلپاک، مسئول صحنه ولباس: فریبا رهبر، جلوه‌های ویژه کامپیوتری: پیام نبوتی، صدابردار: محمود سماک باشی.
